ความสวยงามของแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดนราธิวาส นั้นหลากหลาย ทั้งทะเล ภูเขา แม่น้ำ หนึ่งในท่องเที่ยวสถานที่โดดเด่น ถึงกับต้องยกมาไว้ในคำขวัญจังหวัด คือ น้ำตกปาโจ คำขวัญว่า “ ทักษิณราชตำหนัก ชนรักศาสนา นราทัศน์เพลินตา ปาโจตรึงใจ แหล่งใหญ่แร่ทอง ลองกองหอมหวาน ” ภาพโดย ผู้เขียน ภาพโดยผู้เขียน น้ำตกปาโจ มี 4 ชั้น ความสูง 60 เมตร ตั้งอยู่บ้านปาโจ ต.บาเจาะ อ.บาเจาะ จ.นราธิวาส เป็นน้ำตกที่มีน้ำไหลตลอด จึงเที่ยวได้ทุกฤดู แต่ช่วงฤดูแล้ง น้ำน้อยหน่อย หน้าฝนจะเห็นไหลพลั่งอลังการน่าชมมาก แม้จะแบ่งเป็น 2 ฤดูอย่างที่บอก กระนั้นเอาเข้าใจ นราธิวาส ฝนตกตลอดปีอยู่แล้ว ไปเที่ยวน้ำตกปาโจ ถ้าไม่ดวงตกจริงๆ อย่างไรซะ คุณก็ต้องพบสายน้ำพลั่งพรูไหลหลาก ทั้ง 4 ชั้นของน้ำตกปาโจ ชั้น 1 เป็นชั้นที่นิยมที่สุด เพราะมองเห็นหน้าผาสูงที่มีน้ำไหลลงมาอย่างชัดเจน อีกทั้งมีแอ่งน้ำให้ลอยคอ และสไลด์ไหลตามหินก้อนใหญ่ได้อย่างสนุกสนาน ส่วนชั้นอื่นๆ ต้องลงทุนออกแรงปีนป่ายผาสูงขึ้นไป ซึ่งลื่นและชัน วัยรุ่นคะนองหลายคนประมาทพลัดตกแล้วหลายรายฉะนั้นส่วนนี้ควรระวังเป็นอย่างยิ่ง ภาพโดยผู้เขียน ภาพโดยผู้เขียน น้ำตกปาโจ เป็นส่วนหนึ่งของอุทยานแห่งชาติบูโด – สุไหงปาดี ซึ่งอุทยานแห่งนี้มีพื้นที่ทั้งหมดปกคลุม อ.บาเจาะ, อ.ยี่งอ, อ.ระแงะ, อ.รือเสาะ, อ.สุไหงปาดี, อ.จะแนะ, อ.แว้ง เลยไปถึง อ.รามัน จ.ยะลา และ อ.กะพ้อ จ.ปัตตานี ถือเป็นเขตอุทยานที่กว้างใหญ่ทีเดียว ซ้ำยังอุดมสมบรณ์ เป็นแหล่งอาศัยของสัตว์นานาชนิด โดยเฉพาะนกเงือก และเป็นที่ค้นพบต้นใบไม้สีทอง พันธุ์ไม้ที่สวยงาม ซึ่งมีที่เดียวในโลก อดีต เมื่อวันอังคารที่ 24 มีนาคม พ.ศ.2502 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงเสด็จเยือนน้ำตกปาโจ แห่งนี้ด้วย ซึ่งทรงจารึกลายพระหัตถ์พระปรมาภิไธยย่อ “ภปร.” ไว้บนก้อนหินหน้าน้ำตกอย่างเด่นชัด เป็นอีกจุดที่กลายเป็นสถานที่ระลึกถึงในหลวงรัชกาล ที่ 9 ภาพโดยผู้เขียน วันที่ผมไป มองเห็นเด็กๆ นับสิบถือแว่นส่องปลา ซึ่งใช้ในการดำน้ำแทงฉมวกปลา วิ่งไปดำผุดดำว่ายที่น้ำตก ถ้าเป็นที่อื่นผมคงไม่แปลกใจ แต่นี่คืออุทยานแห่งชาติ ห้ามจับสัตว์น้ำ ถามเจ้าหน้าที่ เขาหัวเราะ ตอบ “เมื่อวานเด็กงมเงินเจอ 500 บาท วันนี้เลยแห่กันมา” สรุปว่า เด็กๆ มักยกทีมมางมเงินที่นักท่องเที่ยวทำหล่นไว้ มาบ่อย แต่สองสามคนเท่านั้นแหละ จำนวนก็ สองบาทสามบาท ประมาณนี้ พอได้หลักร้อย จึงดึงดูดเด็กๆ มาเยอะแยะ ภาพโดยผู้เขียน ถัดจากนั้นราว 2 เดือน ผมแวะไปอีกครั้ง หนนี้ผมพบครูเอก สอนอยู่ กทม. เขาขับรถจักรยานยนต์คนเดียว เที่ยวจาก กทม. มาจบที่นราธิวาส น่านับถือน้ำใจจริงๆ น้ำตกปาโจ ห่างจากตัวเมืองก่อนถึงอำเภอบาเจาะ ประมาณ 28 กิโลเมตร ตามเส้นทางสาย นราธิวาส - ปัตตานี และแยกเข้าน้ำตกประมาณ 2 กิโลเมตร เป็นจุดหลักที่มานราธิวาสต้องแวะเยือน ภาพใบไม้สีทอง ถ่ายโดยผู้เขียน