กีฬาพื้นบ้านปักษ์ใต้ แสดงออกถึงความเป็นไทยท้องถิ่น เป็นกิจกรรมการเล่นกีฬา ที่ผสมผสานระหว่างการออกกำลังกายกับภูมิปัญญาท้องถิ่นในพื้นที่ ซึ่งนำมาใช้เป็นเกมกีฬา โดยสร้างความสนุกสนานด้วยเสียงหัวเราะและรอยยิ้ม รวมทั้งให้ความรักสามัคคีในการทำกิจกรรมร่วมกัน ส่วนกีฬาพื้นบ้านปักษ์ใต้ ที่นิยมเล่นกันในช่วงเทศกาล หรือกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์ในองค์กรหรือว่าหน่วยงาน โดยกีฬาพื้นปักษ์ใต้ ก็จะนำวัสดุ เครื่องใช้ที่ประกอบอาชีพในชีวิตประจำวัน มาเป็นอุปกรณ์ในการเล่นกีฬา ซึ่งผู้เขียนเอง ก็เคยได้เล่นกีฬาเหล่านี้แทบ ทุกชนิดแล้ว จึงมีความทรงจำที่ดีต่อกีฬาพื้นบ้านปักษ์ใต้เหล่านี้ ภาพโดย กระทรวงวัฒนธรรม จาก https://www.m-culture.go.th/th/ebook_more.php?gid=43 กีฬาวิ่งควาย วิ่งควาย เป็นกีฬาพื้นบ้านไทย ที่เล่นอยู่ในหลายพื้นที่ แต่ในทางปักษ์ใต้ ก็มีการแข่งขันกันอยู่ อย่างเช่นในอำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา ซึ่งกีฬาวิ่งควายนี้ เป็นการนำควายมาทำการแข่งขัน เพื่อสร้างความบันเทิงและความสนุกสนานผ่อนคลายให้กับผู้คนในยามที่ว่างจากการทำนา หรือการเกษตร โดยจะมีทั้งการเล่นวิ่งควายโดยใช้คนบังคับ และปล่อยให้ควายวิ่งแข่งขันกันตามลู่ที่กำหนด ภาพโดย image_monster จาก https://pixabay.com/th/photos/ ชักเย่อ ชักเย่อเป็นกีฬาพื้นบ้าน ที่จะต้องใช้เชือกยาว โดยแบ่งเส้นเขตขีดไว้ตรงกลางระหว่างผู้แข่งขันทั้งสองทีม ที่จะต้องออกแรกลาก กระชากให้คู่แข่งอีกฝ่าย ได้ถูกกระชากผ่านเส้นจุดศูนย์กลางที่กำหนดไว้ ว่า ใครมีพละกำลังมากกว่ากัน สามารถทำให้อีกฝ่ายไม่สามารถต้านทานแรงกำลังของอีกฝ่ายได้ โดยกีฬาชนิดนี้ ต้องอาศัยความสามัคคีในการให้สัญญาณ หรือตกลงกันกับทีมว่า จะดึงเชือกอย่างไร ให้อีกฝ่ายเพลี้ยงพล้ำ ภาพโดย กระทรวงวัฒนธรรม จาก ภาพโดย กระทรวงวัฒนธรรม จาก https://www.m-culture.go.th/th/ebook_more.php?gid=43 การแข่งว่าว กีฬาการแข่งว่าว เป็นกีฬาที่ต้องใช้การประดิษฐ์ว่าวจากไม้ไผ่ หรือวัสดุธรรมชาติ ซึ่งนิยมเล่นกันในช่วงเดือนเมษายนของทุกปี เพราะเป็นช่วงเวลาที่ปิดภาคเรียน โดยการเล่นว่าวหรือแข่งว่าว จะต้องใช้ว่าวที่ออกแบบมาตามจินตนาการ ไม่ว่าจะเป็นว่าววงเดือน ว่าวปลาปักกะเป้า ว่าวนก เป็นต้น ซึ่งในทางปักษ์จะมีประเพณีการแข่งว่าวนานาชาติ ที่จังหวัดสตูล ประโยชน์ของการแข่งว่าว คือ ได้ฝึกออกแบบจินตนาการทำว่าว และได้ออกกำลังกายแบบเบา ๆ ในการบังคับว่าว รวมทั้งเป็นสุนทรีย์ในการแข่งว่าว ซึ่งปัจจุบันหาดูได้ยาก ภาพโดย กระทรวงวัฒนธรรม จาก ภาพโดย กระทรวงวัฒนธรรม จาก https://www.m-culture.go.th/th/ebook_more.php?gid=43 การแข่งโพน การแข่งโพน เป็นกีฬาพื้นบ้าน ที่ได้รับอิทธิพลมาจากประเพณีลากพระ หรือชักพระในวันออกพรรษาของภาคใต้ ซึ่งได้รับการสืบทอดประเพณีมาจากการแห่เรือพระ ที่ชาวบ้านช่วยกันลากเรือพระผ่านไปยังสถานที่ต่าง ๆ ในชุมชน เพื่อบอกเล่าว่า ผ่านช่วงเวลาของการเข้าพรรษาแล้ว ซึ่งการแข่งโพน จะใช้การแข่งขันทั้งแบบดั้งเดิม คือ ตีด้วยมือเปล่า กับ การแข่งขันเสียงตะโพน ซึ่งสามารถชมการแข่งโพนได้เฉพาะช่วงเวลาออกพรรษาเท่านั้น โดยประโยชน์ของการแข่งโพน ทำให้เกิดการอนุรักษ์สิ่งที่ดีงามไว้ รวมทั้งเป็นส่งเสริมอาชีพพื้นบ้านและสร้างความรักสามัคคีให้กับผู้คนในชุมชน ที่มารวมแรงร่วมใจในการเชียร์ แต่ทั้งนี้ หากใครสนใจการละเล่นพื้้นบ้านเหล่านี้ ก็สามารถศึกษาค้นคว้าวิธีเล่นได้จากสื่อออนไลน์ที่บรรจุสิ่งเหล่านี้ไว้ให้ได้เรียนรู้และนำมาถ่ายทอดความสนุกสนานต่อกัน (เพิ่มเติมจาก https://www.m-culture.go.th/phatthalung/ewt_news.php?nid=515&filename=index) ผู้เขียนเองก็มีความทรงจำต่อกีฬาพื้นบ้านเหล่านี้ด้วย จึงขอเชิญชวนเพื่อน ๆ เด็ก ๆ เรียนรู้และลองเล่นกีฬาพื้นบ้านปักษ์ใต้ ที่นอกจากให้ความสนุกสนานแล้ว ยังให้ภาพความรัก มิตรภาพในการเล่นกีฬาเหล่านี้ด้วย