ภาพปกโดย : Tamon ผู้เขียนเองเป็นคนแพร่โดยกำเนิดเมื่อมีเพื่อนหรือคุณรู้จักถามว่าไปเที่ยวแพร่จะต้องไปเที่ยวที่ไหน เราเองก็นึกไม่ออกเพราะเราก็เห็นมาตั้งแต่เกิดวันนี้จะขอเล่าเรื่องเมืองแพร่แบบย่อให้ใครที่คิดจะมาเที่ยวเหนือเผื่อจะแวะมาที่จังหวัดแพร่บ้าง เมืองเล็ก ๆ ที่รายล้อมไปด้วยภูเขาและไม่มีใครพูดถึง แพร่เป็นเมืองที่ใครหลายคนมองผ่านเพราะเป็นเส้นทางเพื่อจะเดินทางไปจังหวัดอื่น ๆ ของภาคเหนือหากท่านเดินทางมาจากกรุงเทพเพื่อไปเชียงใหม่ น่าน เชียงราย ลำปาง ลำพูน ก็คงต้องผ่านจังหวัดแพร่เสมอ ภาพโดย : Tamon สิ่งที่บ่งบอกได้ว่าคุณมาถึงแพร่แล้วจะเจออย่างแรกเลยคือ “ประตูสู่ล้านนา” อยู่ที่อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่ ที่ใครๆหลายคนผ่านมาครั้งแรกก็อยากจะแวะเวียนถ่ายรูปเช็คอินสักหน่อยทำให้คุณรู้ว่าได้มาถึงล้านนาแล้ว พอขับรถไปอีกหน่อยก็จะเจอกับธุรกิจการขายของฝากที่มากมาย เช่น น้ำพริกหนุ่ม แคปหมู หมูยอเด่นชัยเป็นที่เล่าข่านเรื่องใบตองหนากว่าหมูยอ แต่ก็ต้องยอมรับเรื่องความอร่อย ด้วยความหนาของใบตองทำให้หมูยอหอมกลิ่นใบตองออกมาเวลาทานอร่อยมาก พอเดินทางมาถึงเมืองแพร่ อย่างแรกที่ต้องนึกถึงคือ “พระธาตุช่อแฮ” เป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองแพร่มาแต่อดีต เป็นวัดที่ตั้งอยู่บนเขาสูง อากาศเย็นสบายและยังเป็นพระธาตุประจำปีเกิดปีขาล( เสือ ) ใครเกิดปีขาลต้องห้ามพลาดเลยนะคะ หลังจากไหว้พระแล้วหากมาถึงแพร่แล้วไม่มีของฝากติดมือไปคงมาไม่ถึงแหล่งกำเนิดและทำผ้าหม้อฮ้อมมายาวนาน ที่ทุ่งโฮ้ง จังหวัดแพร่ ท่านจะได้ผ้าหม้อฮ้อมที่สวยงามและราคาถูกมีทั้งเสื้อผ้าให้เลือกมากมาย นอกจากนี้ยังมีศูนย์การเรียนรู้ย้อมผ้าหม้อฮ้อมให้นักท่องเที่ยวได้ลองทำและศึกษาอีกด้วย อาหารการกินที่แพร่ก็ไม่ได้แตกต่างจากที่อื่นๆแต่ที่ต่างออกไปคือมาถึงแพร่ต้องทานคือ ขนมเส้นน้ำย้อย หรือ ขนมจีนน้ำย้อย อาหารพื้นเมืองที่ไม่สามารถหาทานที่ไหนได้ ขนมจีนน้ำย้อยมาจากการทำขนมจีนเส้นสดยกมาจากหม้อน้ำไหลย้อยจึงเรียกกันว่า " ขนมจีนน้ำย้อย " และหากทานคู่กับน้ำหมูจะอร่อยมาก น้ำหมูจะเป็นซุปใส่ๆต้มกับกระดูกหมูใส่หมูสับและเลือดหมูเป็นก้อน ๆ คู่กับทานน้ำพริกน้ำย้อย ผักต้ม ผักสด ทำให้คุณติดใจเมื่อผ่านมาก็แวะทานตลอด ภาพโดย : Tamon นอกจากอาหารการกินแล้วที่แพร่ยังมี ประวัติศาสตร์ที่ใคร ๆ ก็ต้องแวะมาเยี่ยมชมกัน คือ คุ้มเจ้าหลวง เป็นบ้านไม้หลังใหญ่ทาด้วยสีเขียวทั้งหลังดูแล้วร่มเย็นสบายตา ด้านภายในบ้านจะมีข้าวของเครื่องใช้ในอดีต บ้านจะเป็นบ้าน 2 ชั้นหลายคน ๆ คงสงสัยว่าพื้นบ้านชั้น1นั้นทำไมมีช่อง ๆ ที่ดูเหมือนจะปิด-เปิดได้ ช่องนั้นก็คือช่องมีไว้สำหรับส่งอาหารให้กับนักโทษที่คุกใต้ดินนั้นเอง ชั้นใต้ตินจะเป็นคุกสำหรับขังนักโทษในอดีตที่ทำผิดต่าง ๆ จะถูกนำมาขังรวมไว้ที่นี้เป็นการลงโทษ แต่ปัจจุบันนี้สามารถเข้าไปเยี่ยมชมส่วนคุกได้ แต่ต้องถอยหลังเข้าคุกเพราะเป็นความเชื่อหากถอยหลังเข้าคุกก็จะไม่ได้กลับมาที่คุกอีก หากใครชอบความมืดเงียบลองลงไปคุกใต้ดินดูได้ความตื่นเต้นที่แปลกไป อีกหนึ่ง ภาพโดย : Tamon ประวัติศาสตร์ที่มาแพร่ต้องรู้ทำไมใครๆเขาก็เรียกว่า “แพร่แห่ระเบิด” ผู้เขียนขอย้อนไปในสมัยสงครามโลกครั้งที่สองมีการทิ้งระเบิดมาที่แพร่แล้วไม่ระเบิดชาวแพร่จึงพากันแห่ระเบิดไปไว้ที่วัดจึงเป็นที่มาของแพร่แห่ระเบิดนั้นเอง ปัจจุบันระเบิดนี้ยังมีอยู่ที่วัด ในอำเภอลอง จังหวัดแพร่ สามารถไปเยี่ยมชมได้ หากใครสายคาเฟ่ชื่นชอบการดื่มกาแฟที่แพร่มีร้านกาแฟเยอะเลย ร้านกาแฟส่วนใหญ่จะเป็นร้านเล็กๆดัดแปลงจากบ้านไม้เก่ามาทำร้านกาแฟดูมีความเก่าความล้านนาไปอีก ได้บรรยายกาศเหมือนได้ทานกาแฟอยู่ที่บ้านเราเองเลยแถมราคาน่ารักด้วย ภาพโดย : Tamon ในช่วงยามเย็นที่แพร่ก็จะมีตลาดที่ผู้คนต่างแวะมาซื้อกับข้าวกัน เรียกว่า “ประตูชัย” จะมีอาหารหลากหลายให้เลือกซื้อในราคาไม่แพง และช่วงค่ำ ๆ มาที่แพร่จะเงียบหน่อย สัก 2-3 ทุ่มถนนภายในเมืองก็เริ่มเงียบสงบลงแล้ว รถและผู้คนจะไม่ค่อยสัญจรไปมาได้ไอความล้านนา พอดึกมาอากาศจะเริ่มเย็นลงเหมาะสำหรับใครที่รักความเงียบสงบต้องมาสักครั้งและชาวบ้านที่นี้น่ารักมีน้ำใจ เหมือนคำขวัญที่ว่า " คนแพร่นี้ใจงาม " สำหรับเมื่องแพร่นั้นหากใครได้ผ่านมา อยากให้แวะเวียนมาเที่ยวดูเมืองเล็กที่มากด้วยความอบอุ่น มากด้วยน้ำใจ มาเรียนรู้ประเพณี วัฒนธรรม อาหารการกินที่แตกต่างไป วิถีชีวิตแบบเรียบง่ายแบบชาวล้านนา แล้วคุณจะหลงรัก “แพร่”