ครั้งหนึ่งอาจารย์ของผู้เขียนเคยพูดว่า “นี่นายรู้ไหม ที่ไหนที่จะไม่เจอคนไทยเวลานายไปเที่ยวเมืองนอก” ผมตอบไปว่าไม่ทราบ อาจารย์ก็ตอบมาว่า “พิพิธภัณฑ์ไง นายเคยเห็นคนไทยเที่ยวพิพิธภัณฑ์เยอะไหม”ผมกลับมาคิด แล้วก็ได้แต่คิดว่า “จริงดังที่อาจารย์ว่า”ผมว่า การที่คนไทยไม่ค่อยเข้าพิพิธภัณฑ์ อาจเป็นเพราะเราไม่ค่อยชอบวิชาประวัติศาสตร์กันด้วย เมื่อพิพิธภัณฑ์เป็นสถานที่จัดเก็บวัตถุสำคัญทางประวัติศาสตร์ ก็ยิ่งทำให้ไม่ไปพิพิธภัณฑ์กันใหญ่ เอาเป็นว่า กระทรวงศึกษาธิการต้องเข้ามาแก้ปัญหาเรื่องนี้ครับสำหรับพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเชียงแสน อ.เชียงแสน จ.เชียงราย อาจเหมือนพิพิธภัณฑ์ทั่วไปที่จัดแสดงโบราณวัตถุที่ได้จากการขุดแต่งเมืองโบราณเชียงแสน ซึ่งมีอายุมากกว่า 600 ปี ในสมัยอาณาจักรล้านนานู้น และก็มีเรื่องตำนานนิทานปรัมปราหลากหลายเรื่องวันนี้ผมจะพามาชม “ของแปลกหาดูยาก” ที่ตั้งอยู่ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติแห่งนี้ นั่นคือ “กลองมโหระทึก”มโหระทึกเป็นเครื่องดนตรีโบราณ มีหลักฐานว่ามนุษย์สร้างเครื่องดนตรีนี้มากว่า 3,000 ปีมาแล้ว ภายหลังจากที่เราคิดค้นโลหะได้ แล้วก็ถลุงเป็นเครื่องดนตรีโลหะชนิดนี้ บ้างก็มีชื่อเรียกที่แตกต่างกัน เช่น “กลองกบ” บ้าง “มโหระทึก” บ้างนัยยะของเครื่องดนตรีนี้คือ ความอุดมสมบูรณ์ ดังนั้น ผิวหน้าของมโหระทึก จึงมักจะมีรูป “กบ” ซึ่งหมายถึงความอุดมสมบูรณ์ของน้ำ “เมื่อกบร้อง ฝนก็ตก” บางแห่งตกแต่งรูปหน้ามโหระทึกด้วยรูปนกกะเรียน ซึ่งหมายถึงความอุดมสมบูรณ์เช่นเดียวกันเมื่อบรรเลงกลองนี้ จึงเชื่อกันว่า ฝนจะตก และนำความอุดมสมบูรณ์มาสู่บ้านเมือง อันนี้ความเชื่อศาสนาผี ก่อนที่เราจะรับพุทธศาสนามาเสียอีกครับแต่มโหระทึกที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเชียงแสนนี้แปลกกว่าใคร เพราะมีรูปกบซ้อนกันถึงสามตัว!นั่นหมายความว่า ขณะที่สร้างมโหระทึกใบนี้ขึ้น บ้านเมืองขณะนั้นคงแห้งแล้งกันดารมากเลยทีเดียว จึงต้องสร้างรูปกบขี่กันถึงสามตัว เพื่อให้บ้านเมืองเกิดความอุดมสมบูรณ์ และนอกจากนี้ยังมีความเชื่อกันว่า จะช่วยแก้ “ขึด” หรือภัยที่เกิดขึ้นในบ้านเมืองได้นอกจากนี้ หน้าพิพิธภัณฑ์ยังมี “ระฆังหิน” ห้อยแสดงไว้ด้วย บ้างกล่าวกันว่าเป็นเครื่องตีที่ทำจากหิน บ้างกล่าวว่า มันคือสมอเรือที่ใช้หยุดเรือ ฯลฯ ใครที่มาเที่ยวสามารถมาลองตีดูได้ครับเอาเป็นว่า ถ้ามาเชียงราย ไปเที่ยวสามเหลี่ยมทองคำ และลืมแวะมาดูมโหระทึกแปลก และระฆังหิน ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเชียงแสนครับภาพประกอบโดยผู้เขียน