ปัจจุบันโลกมีวิวัฒนาการก้าวหน้าที่ไม่หยุดยั้ง พัฒนาการของเด็กก็มีความเจริญก้าวหน้ากว่าเด็กในยุคก่อนอย่างมากเช่นกัน สังเกตได้จากพัฒนาการในเด็กทารกที่สามารถเริ่มคลาน นั่ง ตั้งไข่และหัดเดินได้รวดเร็วกว่าเด็กทารกในยุคก่อนอย่างเห็นได้ชัด เด็กปัจจุบันมีความฉลาดเรียนรู้ได้เร็วกว่าเด็กในยุคก่อน เข้าใจและใช้เครื่องมือสื่อสารได้เป็นอย่างดี มีทักษะการพูด การอ่านการเขียนได้เร็ว มีความคิดเป็นของตนเอง มีความสามารถในการเลียนแบบและทำตาม ผู้ใหญ่จึงมีบทบาทอย่างยิ่งในการทำให้เด็ก ๆ ก้าวสู่ความสำเร็จ เมื่อเด็กๆ มีความฉลาดเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ได้เร็วหลายบ้านก็คงพบปัญหาคล้าย ๆ กันคือ เด็กวัยประถมต้นจะมีความซนมากขึ้น บางคนเก่งมากแต่มีพฤติกรรมดื้อ ต่อต้าน และบางคนชอบเล่นเกมตลอดเวลาจนบางครั้งขาดการเชื่อฟังพ่อแม่ ผู้ปกครอง เชื่อว่าหลายบ้านต้องพบปัญหาไม่มากก็น้อย ผู้เขียนมีวิธีสำหรับการช่วยเปลี่ยนให้เด็กซนเหล่านี้ให้กลับกลายมาเป็นเด็กดีน่ารักและเก่งได้ในที่สุด ทำได้อย่างไรลองติดตามดูนะคะ วิธีเปลี่ยนเด็กซนให้เป็นคนเก่งที่ผู้เขียนนำมาแนะนำ สามารถทำได้ง่าย ๆ 3 วิธี คือ วิธีที่ 1 การสอนให้เข้าใจเหตุผลบนความถูกต้อง ผู้เขียนมีประสบการณ์จากการได้พบเด็กที่ได้รับการตามใจตั้งแต่เล็กจนถึงวันที่ต้องอยู่ร่วมกับเพื่อน ๆ ในชั้นเรียนที่ต้องเคารพในกฎ กติกา ระเบียบวินัย แทนการทำตามใจตนเอง เด็กมักยึดความคิดของตนเองเป็นใหญ่ วิธีที่ควรนำมาใช้คือการพูดให้เข้าใจเหตุผลบนความถูกต้อง เพื่อให้เด็กเกิดความเข้าใจในสิ่งที่พวกเขาจำเป็นต้องทำตามเพื่อความสงบสุขของเพื่อน ๆ ในชั้นเรียน ผู้ใหญ่ต้องให้เวลาเด็กในการนำไปคิดใคร่ครวญเพื่อให้เกิดการยอมรับและยอมโอนอ่อนผ่อนตามในที่สุด การใช้เหตุผลกับการให้เวลาจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งสำหรับวิธีนี้ วิธีที่ 2 การส่งเสริมให้เห็นคุณค่าในตนเอง วิธีนี้ทำได้โดยการให้โอกาสเด็กซนได้ทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น ซึ่งอาจไม่เคยทำมาก่อนจะช่วยสร้างความภาคภูมิใจในตนเองให้เกิดขึ้นได้ โดยเริ่มจากกิจกรรมแบบง่าย ๆ ตามบริบทของเด็กแต่ละคน เช่น การมีส่วนร่วมในการทำบุญบริจาคสิ่งของ การมอบสิ่งของแด่ผู้ด้อยโอกาส การทำความสะอาดบ้านหรือห้องเรียน การช่วยเก็บเศษขยะ ใบไม้ บริเวณรอบ ๆ ที่อยู่อาศัย เป็นต้น กิจกรรมเล็ก ๆ เหล่านี้สามารถสร้างความภูมิใจเกิดแรงบันดาลใจนำไปสู่การทำสิ่งที่ยิ่งใหญ่มากขึ้นในโอกาสต่อไปได้ ทีสำคัญคือกิจกรรมเหล่านี้จะช่วยลดหรือเปลี่ยนความซนให้กลายเป็นเด็กทำคุณประโยชน์ได้ในทันที วิธีที่ 3 การให้โอกาสที่ท้าทายความสามารถ วิธีนี้เหมาะสำหรับเด็ก ๆ ที่มีความกล้าแสดงออกและมีศักยภาพอยู่ในตนเองที่ต้องการโอกาสและการส่งเสริมจากผู้ใหญ่ ขอยกตัวอย่างกิจกรรมการแข่งขันทางวิชาการของนักเรียนที่จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี โดยสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นงานศิลปหัตถกรรมนักเรียนที่เปิดโอกาสให้นักเรียนได้ใช้ความสามารถทักษะทางวิชาการอย่างหลากหลาย ในแต่ละรายการ เด็ก ๆ จะแข่งขันกันในระดับช่วงชั้น เช่น ประถมศึกษาปีที่ 1 ถึง 3 เด็ก ๆ ที่แข่งขันส่วนใหญ่เป็นพี่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 แต่ผู้เขียนได้เชิญชวนเด็ก ๆ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เข้าร่วมแข่งขันโดยถามจากความสมัครใจ ปรากฏว่ามีเด็ก ๆ แสดงความสนใจเข้าร่วมแข่งขันแม้จะรู้ว่าต้องแข่งกับพี่ ๆ ที่โตกว่า ผลลัพธ์ที่ได้คือเด็ก ๆ กลุ่มนั้นจำนวน 5 คนสามารถเข้ารอบไปถึงการแข่งขันระดับภาคเหนือและคว้ารางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 สร้างความภาคภูมิใจให้กับตัวเด็ก ๆ เองและผู้คนที่พบเห็นเป็นอย่างมาก จากตัวอย่างที่กล่าวมา ยืนยันได้ว่าเด็กซน ๆ อันเป็นที่รักของทุกครอบครัวหากได้รับโอกาสและการแนะนำที่เหมาะสมก็สามารถเปลี่ยนความซนให้เป็นความเก่งและเป็นเด็กดีรู้จักเหตุผล มองเห็นคุณค่าในตนเอง แสดงความสามารถของตนเองออกมาได้อย่างน่าอัศจรรย์ การให้โอกาสเด็ก ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้ใหญ่ไม่ควรมองข้าม เพราะเป็นช่องทางที่เด็ก ๆ จะได้ดึงศักยภาพความเก่งในตัวเองออกมาให้เห็นซึ่งตัวเด็กเองอาจไม่เคยรู้มาก่อนถึงความสามารถที่ตนเองมีอยู่ ถ้าผู้ใหญ่ไม่ช่วยชี้นำแนวทางหรือให้โอกาสพวกเขาได้แสดงออกมา ผู้อ่านที่มีบุตรหลานวัยซนคงพอมองเห็นแนวทางที่จะนำไปใช้เปลี่ยนเด็กซนให้เป็นคนเก่งกันแล้ว ขอให้มีความสุขกับสิ่งดี ๆ ที่จะเกิดขึ้นกับจอมซนที่น่ารักโดยทั่วกันค่ะ เครดิตปก : https://www.canva.com/เครดิตภาพ : ภาพผู้เขียน ครู และนักเรียนโรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่