วันนี้ข้าพเจ้าจะมาเล่าขานถึง ขนมไตเฮาข่า@ฝาง อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ หรือเรียกว่า ขนมไทใหญ่ เป็นอาหารว่างที่มีมานานตั้งแต่สมัยโบราณ คนเฒ่าคนแก่สมัยก่อนมีเวลาว่าง ชอบในการทำขนมเก็บไว้ทานเล่น โดยใช้วัตถุดิบที่เหลือจากอาหารมื้อหลักให้เป็นประโยชน์ และใช้วัตถุดิบที่มีมากในฤดูกาล ทำเป็นขนมที่มีความเป็นตัวเอง แค่ชื่อก็ไม่ธรรมดายังมีรสชาติที่อร่อยกินได้ไม่รู้เบื่อ ได้แก่ ขนมข้าววิตู ( ข้าวเหนียวแดง ) ขนมกนน้ำอ้อย และข้าวต้มเขาควาย เป็นขนมที่คนไทใหญ่จัดทำขึ้นเป็นอาหารว่าง สำหรับเลี้ยงผู้คนที่มาแอ่ว ( เที่ยว ) เยี่ยมหากันแถวบ้าน และในเทศกาลงานต่าง ๆ โดยปกติมักจะทำขนม เมื่อมีเทศกาลสลากภัต งานปอยหลวง โอกาสพิเศษ หรือพิธีกรรมต่าง ๆ ที่ชาวบ้านอาจจะเตรียมขนมเพื่อทำบุญ เช่น วันสำคัญทางพุทธศาสนา วันสงกรานต์ งานประเพณีของชาวไทใหญ่ ได้แก่ ปอยส่างลอง หรือ งานบวชลูกแก้ว แนะนำการทำขนมไตเฮาข่า ชาวบ้านบอกวิธีทำขนม 2 อย่างนี้นะจ๊ะ :::ข้าววิตู::: หรือ คนไทยเราเรียกว่า ข้าวเหนียวแดง บางคนเรียก ข้าวอี่ทู หรือข้าวหมี่ตู เรามาบรรเลงกันเลยจร้า วัตถุดิบ >> ข้าวเหนียวนึ่งสุกแล้ว น้ำตาลทราย น้ำอ้อยป่น งาขาว เกลือป่น น้ำเปล่า หลัก ๆ ก็มีเท่านี้ วิธีทำ >> ใส่น้ำลงไปในกระทะ ใส่เกลือ( เกื๋อ ภาษาเหนือ ) น้ำตาลทราย กวนให้น้ำตาลละลาย ใส่ข้าวเหนียวลงไป ตามด้วยน้ำอ้อยป่น กวนอีกครั้งให้เข้ากันขึ้นตั้งไฟ ( ไฟอ่อน ) จนกว่าน้ำตาลออกเหนียว ๆ เริ่มเป็นก้อนแล้ว จะนำมาใส่ภาชนะที่ปูด้วยใบตองทิ้งไว้ ตักข้าววิตูใส่ลงไปในถาด กดลงให้เเน่นโรยหน้าด้วยงาขาวทิ้งไว้ให้เย็น แล้วตัดเป็นชิ้น ๆ ขูดมะพร้าวโรยหน้าอร่อยชัวร์ :::ขนมกนน้ำอ้อย::: วัตถุดิบ >> แป้งข้าวเหนียว น้ำอ้อย มะพร้าวทึนทึก น้ำเปล่า วิธีทำ >> นำน้ำ น้ำกะทิ และน้ำใบเตย ใส่มะพร้าวทึนทึก( ต้องขูดให้เรียบร้อยก่อน ) กวนให้เข้ากัน ต่อด้วยใส่แป้งข้าวเหนียว เติมน้ำอ้อยนำไปตั้งไฟ ควรใช้ไฟอ่อนนะ กวนแป้งสุกและเหนียวทิ้งไว้ให้เย็น นำมาห่อใบตองเป็นรูปทรงต่าง ๆ แล้วนำไปนึ่งประมาณ 30 – 40 นาที อาจจะเล่าเรื่องราวความเป็นมาของขนมไทใหญ่ได้เท่านี้ และขอฝากติดตามบทความเรื่องราวดี ๆ ของชาวไทใหญ่ต่อไปด้วยนะคะ เครดิตภาพทั้งหมดจาก : ผู้เขียน(กะทิน้อย)