ภาพเขียนสีแสดงเครื่องใช้ต่าง ๆ ที่มาภาพ : จิรภรณ์ ยะคำแจ้ ผาแต้ม ตั้งอยู่ที่ อ. โขงเจียม จ.อุบลราชธานี เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ที่มีให้ประชาชนได้ใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ใน ระบบนิเวศป่า และวิถีชีวิตช่วงก่อนประวัติศาสตร์ ประมาณ 3,000 ปี โดยในภาพเขียนแต่ละจุด จะแสดงถึงการดำรงชีวิต ความเป็นอยู่และสภาพแวดล้อมของมนุษย์สมัยก่อน เช่น การล่าสัตว์ การประกอบพิธีกรรมทางศาสนา การใช้เครื่องมือต่าง ๆ และการจัดปลา เป็นต้น ซึ่งภาพเหล่านี้ เป็นหลักฐานสำคัญ ในการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ของความเป็นอยู่ของมนุษย์สมัยก่อน และนอกจากนี้ริมข้างทางใต้ผาหิน ยังเป็นป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ หากต้องการศึกษาธรรมชาติ ผ่านเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ให้ติดต่อเจ้าหน้าที่ เพราะจะมีเส้นทางให้เดินอีกเส้นทางหนึ่งการลงสีในผาแต้มก็มีหลายแบบ(ซึ่งทำให้ทราบ อุปกรณ์ในสมัยนั้นได้เป็นอย่างดี ว่าใช้อะไรบ้าง) โดยมีการลงสีจะแสดงถึงด้านความเชื่อสมัยก่อนด้วยวิ การลงสีด้วยวิธีการต่าง ๆ เช่น การวาดด้วยสีแห้ง พ่นสี สะบัดสี การทาบ การทับ ส่วนสีที่ลงนั้นเป็นสีแดงในการทำให้เกิดรอยก็มีหลายวิธีได้แก่ การฝน ขูด ขีด และตอก เป็นต้น โดยสีแดงที่ใช้ มีความเชื่อว่าสัมพันธ์กับพิธีกรรมด้านความตาย ภาพเขียนสีผาแต้ม ที่มาภาพ: จิรภรณ์ ยะคำแจ้ข้อแนะนำในการเดินทาง: เขียนเป็นข้อ ๆ ดังนี้ 1. ทางขึ้นผาแต้มนับจากด่านเก็บค่าบริการขึ้นไปที่ผาแต้ม มีทางลาดยางชันและโค้ง จึงควรขับด้วยความระมัดระวัง 2. ทางเข้าก่อนถึงด่านเก็บค่าบริการมี 2 ทางซึ่งเป็นทางวันเวย์ ดังนั้นควรสังเกตเส้นเดินรถให้ดีว่า ทางไหนทางเข้า ทางไหนทางออก เนื่องจากแต่ละทางเป็นถนนเลนเดียว รถยนต์ขับสวนกันไม่ได้ 3. ในช่วงเค้าท์ดาวน์ ที่ผาแต้มห้ามจุดพลุ ดังนั้นหากมาเที่ยวอุบลราชธานีช่วงปีใหม่แล้วอยากชมพลุ ให้ไปชมที่ทุ่งศรีเมือง อ.เมือง 4.ในการกางเต็นท์ที่ผาแต้ม เจ้าหน้าที่จะกำชับเรื่องความสะอาด และมีการเปิดโคมไฟให้บริการข้างเต็นท์ตลอดคืน ดังนั้นบริเวณกางเต็นท์จึงไม่มืดมาก และหากไปช่วงวันสิ้นปีรถจะติดมาก 5. จุดชมวิวที่ผาแต้ม เป็นหน้าผาสูงริมแม่น้ำโขง ไม่มีรั้วกั้น เมื่อไปถ่ายภาพหรือชมวิว ให้ระมัดระวังอุบัติเหตุ 6. จุดที่ผาแต้มตั้งอยู่ เป็นริมแม่น้ำโขง หากมาจาก อ.เมือง จ.อุบลราชธานี และวิ่งผ่าน อ. พิบูลมังสาหาร อ.สิรินธร จะพบกับแห่งท่องเที่ยวมากมาย เช่น วัด แก่ง และน้ำตกต่างๆ แต่หากวิ่งมาจาก จ.ศรีษะเกษ และลัดเลาะชายแดน ผ่าน อ.น้ำยืน นาจะหลวย บุณฑริก จะผ่านแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติของอุทยานแห่งชาติ ภูจองนายอย เช่น ภูหินด่าง น้ำตกห้วยหลวง และแก่งลำดวน เป็นต้น 7.เส้นทางไปโขงเจียม มีช่วงเว้นระยะของปั้มน้ำมันค่อนข้างมาก ดังนั้นควรเติมน้ำมันสำรองไว้ และหากน้ำมันใกล้หมดที่ผาแต้ม ปั้มน้ำมันที่ใกล้ที่สุด คือปั้มทางไป อ.สิรินธร ห่างจากผาแต้มประมาณ 7 กิโลเมตร 8. เมื่อออกจากปากทางเข้าผาแต้มไม่ไกล จะมีซอยเล็กๆเลี้ยวขาวไปหาดวิจิตรา และแก่งพิสมัย ซึ่งเป็นที่ตั้งของทางไป 9000 โบก และความทรงจำคาเฟ่ หากท่านใดมีเวลาว่างอย่าลืมแวะมากันนะคะ ถือว่าเป็นแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ที่น่าศึกษาอีกที่หนึ่งเลยค่ะ