Cr.ภาพถ่ายปกจากศมส.เริ่มที่โครงการ นำช้างคืนถิ่นเพื่อพัฒนาสุรินทร์บ้านเกิด ได้มีการจูงใจควาญช้างไม่ให้ออกไปเดินเร่ร่อนซึ่งทำให้ช้างเป็นอันตราย มีการจ่ายเงินเดือนให้ควาญช้างและสนับสนุนด้านอาหารช้าง โครงการนี้เป็นโครงการที่ดีมาก ทำให้ควาญช้างมีรายได้และได้อยู่ในท้องถิ่นของตนเอง ขณะเดียวกันก็ยังมีรายได้เพิ่ม จากการรับจ้างพิเศษในงานบวชนาค หรือการนำช้างไปรับจ้างนักท่องเที่ยวCr.ภาพถ่ายจากศมส.ศูนย์คชศึกษาตั้งขึ้นมาในปี 2538 ได้งบประมาณมาจาก อบจ.สุรินทร์และองค์การสวนสัตว์ โดยมีงบจากผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์สนับสนุนด้วย การบริหารจัดการทำโดย อบจ.สุรินทร์ ศูนย์คชศึกษาเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งหนึ่งของจังหวัดสุรินทร์ สามารถชมการแสดงช้างในบริเวณที่เรียกว่าโรงละครช้าง มีการนำช้าง 6 เชือกมาแสดงการวาดภาพ เตะฟุตบอล การแสดงมี 2 รอบคือเวลา 10:00 น.และ14:00 น. ถ้าใครอยากนั่งช้างก็มีแท็กซี่ช้างให้นั่งชมรอบศูนย์ ในช่วงเวลาประมาณ 15:00 น. นักท่องเที่ยวสามารถไปดูช้างอาบน้ำได้ตรงบริเวณแม่น้ำมูลและแม่น้ำชีไหลมาบรรจบกัน บริเวณนี้เรียกว่า วังทะลุCr.ภาพถ่ายจากศมส.ภายในศูนย์คชศึกษายังมีอาคารทำเป็นพิพิธภัณฑ์ จัดแสดงโครงกระดูกช้าง มีทั้งแบบทั้งตัวและแยกเป็นแต่ละส่วน เป็นกะโหลกช้างกรามช้างและเครื่องมือต่าง ๆ ที่ควาญช้างใช้สอย ได้แก่ เชือกปะกำ ทำจากหนังควายฟั่นเป็นเกลียว สำหรับผูกมัดช้าง ทามคอ คือเชือกหนังขนาดเดียวกับเชือกปะกำ แต่ตามช่องเชือกมีไม้เสี้ยมเป็นหนามแหลมติดไว้ ทำเป็นเงื่อนเลื่อนได้ สำหรับผูกคอช้างป่า สายลำโยง คือเชือกล่ามช้างทำด้วยหนัง ปลายข้างหนึ่งต่อจากเชือกทามคอ สแนงเกล ทำมาจากเขาควาย ใช้เป่าเป็นสัญญาณในการออกเดินทางไปจับช้างป่า งก คือไม้รูปค้อนแต่ตรงกลางหัวค้อนทำเป็นปุ่มแหลม สำหรับให้ควาญช้างใช้ตีท้ายช้างเมื่อต้องการให้ช้างวิ่ง Cr.ภาพถ่ายจากศมส.Cr.ภาพถ่ายจากศมส.อีกสถานที่สำคัญสำหรับคนเลี้ยงช้าง คนที่มาเยี่ยมศูนย์แห่งนี้ถ้าไม่ไปถือว่าไม่ครบ นั่นคือศาลปะกำ กล่าวว่าชาวกูยอยู่กับช้างมาแต่โบราณ พวกเขาจึงมีพิธีกรรมและความเชื่อเกี่ยวกับช้าง ศาลปะกำคือสถานที่สถิตของวิญญาณบรรพบุรุษและผีปะกำ นิยมสร้างในชุมชน เป็นเรือนไม้มีเสา 4 ต้น หันไปทางทิศเหนือ ใช้เป็นที่เก็บรักษาหนังปะกำและอุปกรณ์คล้องช้าง เชื่อกันว่าหากทำกิจการใด ต้องมีพิธีเซ่นไหว้ เพื่อบอกกล่าวขอพร จะทำให้กิจการนั้นประสบความสำเร็จCr.ภาพถ่ายจากศมส.หลังเยี่ยมชมเที่ยวในศูนย์คชศึกษาแล้ว แนะนำให้แวะร้านขายของที่ระลึก สินค้าอย่างเช่น เสื้อสวย ๆ ลายช้างหลากหลายแบบ ตุ๊กตาช้างและพวงกุญแจ รายได้เหล่านี้คือเงินที่จะหมุนเวียนหล่อเลี้ยงทั้งชีวิตควาญช้างและช้างของพวกเขา ให้ดำรงอยู่ด้วยกันในท้องถิ่นอย่างมีความสุขตามอัตภาพสถานที่ตั้ง : ศูนย์คชศึกษา บ้านตากลาง ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูมจังหวัดสุรินทร์ 32120 โทรศัพท์ : 044 1450 550 เวลาเปิด - ปิด : เปิดทุกวัน 8.00 - 15.00 น. มีร้านขายของที่ระลึกค่าเข้าชม : ผู้ใหญ่ 50 บาท เด็กและนักศึกษา 20 บาท นักเรียนในเครื่องแบบ 10 บาท ชาวต่างชาติ 100 บาทการแสดงช้างมี 2 รอบคือ 10.00 น.และ 14.00 น.การนั่งแท็กซี่ช้าง ค่าโดยสารคนละ 20 บาทต่อช้าง 1 เชือกขอขอบคุณฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) สาวิตรี ตลับแป้น (รัตนา) https://db.sac.or.th/museum/museum-detail/946