มะกล่ำตาหนู--ต้นไม้ที่หายไป

ภาพความทรงจำวัยเด็กในหมู่บ้านเล็ก ๆ แถวสุพรรณบุรีย้อนกลับมา เมื่อวันหนึ่งเปิดดูเฟซบุ๊ก (facebook) แล้วเห็นภาพเมล็ดของต้นไม้ ที่มีลักษณะกลม ๆ เม็ดเล็ก ๆ ด้านบนมีจุดสีดำ มองแล้วนึกถึงตัวการ์ตูนมิกกี้เม้าส์ที่เคยดูตอนเป็นเด็ก

ตอนเป็นเด็กจำได้ว่า มะกล่ำตาหนูเป็นต้นไม้วิเศษมาก เพราะสำหรับเด็กต่างจังหวัดที่ไม่มีของเล่นมากมาย ต้นไม้ที่มีเมล็ดสีสวยมักดึงดูดใจพวกเราเสมอ

ต้นมะกล่ำตาหนูแถวบ้านเรามีต้นเดียว เรียกว่าเถาเดียวจะถูกกว่า เป็นเถาที่ขึ้นอยู่บนจอมปลวกบ้านคุณป้าซึ่งอยู่ไม่ไกลจากบ้านเรานัก ต้นมะกล่ำนี้เป็นต้นไม้สีเขียวแสนธรรมดา ใบสีเขียวอ่อน ๆ เราเพิ่งมาทราบตอนเป็นผู้ใหญ่ว่าที่จริงแล้วมีสรรพคุณมากมาย มีรสหวาน (ใบมะกล่ำตาหนูมีสารหวานชื่อ abrusosides ซึ่งมีความหวานมากกว่าน้ำตาลทราย 30-100 เท่า มีความหวานสูงและไม่มีพิษ) ใช้ชงกับน้ำเพื่อดื่มแทนชาเพื่อช่วยแก้อาการร้อนในกระหายน้ำ แถมยังแก้อาการเจ็บคอ แก้หลอดลมอักเสบ แถมแก้ไอได้อีกด้วย ส่วนเถาและรากของมันนั้นก็เป็นยาแก้ร้อนในกระหายน้ำได้เช่นกัน

จากวัยเด็กสู่วัยผู้ใหญ่ เม็ดมะกล่ำตาหนูสีแดงมิกกี้เม้าส์ก็หายไปจากความทรงจำไม่รู้ตัว อาจเป็นเพราะเราโตขึ้น มีของเล่นมากขึ้น เมื่อเราต้องจากบ้านต่างจังหวัดเข้ามาเรียนและทำงานในเมืองใหญ่ เทคโนโลยีที่ทันสมัยเข้ามาทดแทนทำให้บางครั้งเราเผลอหลงลืมช่วงเวลาในวัยเด็กอย่างช้า ๆ นานเข้าจนกลายเป็นเลือนรางไปจากกล่องความทรงจำ

ถึงแม้ว่าตอนนี้ต้นมะกล่ำตาหนูจะหายไปเพราะไม่ได้เป็นพืชเศรษฐกิจ  และเลือนรางไปจากความทรงจำในวัยผู้ใหญ่ของเรา แต่ในความทรงจำวัยเด็ก ภาพ "มะกล่ำตาหนู" ของเล่นวัยเด็กที่แสนมีคุณค่า จะยังคงอยู่ในความทรงจำของเด็กน้อยคนหนึ่ง...ตลอดไป

ภาพ โดย ผู้เขียน