เมื่อปีใหม่ 2563 ที่ผ่านมา ผมมีโอกาสไปร่วมกิจกรรมสวดมนต์ข้ามปี ที่วัดมงคลชัยพัฒนา ตำบลห้วยบง อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสระบุรี ตามคำเชิญชวนของแฟนสาวเจ้าถิ่น (พักอาศัยในพื้นที่) และนั่นคือครั้งแรกที่ได้เข้าไปที่วัดซึ่งเคยแค่เพียงได้ยินชื่อและเห็นแต่ป้ายประชาสัมพันธ์ในระหว่างเดินทางผ่านไปแถวตำบลห้วยบงโดยใช้เส้นทางถนนพหลโยธินในระหว่างที่ร่วมกิจกรรมสวดมนต์ข้ามปี แฟนสาวคนดีก็ทำหน้าที่เสมือนมัคคุเทศก์และวิทยากรไปในตัว ด้วยการแนะนำสถานที่แห่งนั้นว่า นอกจากเป็นวัดสำคัญแห่งหนึ่งในจังหวัดสระบุรี ดังจะเห็นได้จากการที่เป็นหนึ่งในสี่วัดที่ได้รับคัดเลือกให้เป็นสถานที่จัดกิจกรรมสวดมนต์ข้ามปีของจังหวัดอย่างเป็นทางการในปีนี้แล้ว วัดมงคลชัยพัฒนาแห่งนี้ยังเป็นพื้นที่ของโครงการพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร หรือในหลวงรัชกาลที่ 9 โดยเป็นพื้นที่ดำเนินการตามแนวพระราชดำริ เกษตรทฤษฎีใหม่ แห่งแรกของประเทศไทยอีกด้วย ซึ่งในปัจจุบันก็ยังคงเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งแต่เนื่องจากตอนที่เข้าไปร่วมกิจกรรมสวดมนต์ข้ามปีนั้นเป็นช่วงเวลากลางคืน ซึ่งไม่สะดวกในการชมพื้นที่นอกจากบริเวณที่จัดงาน ผมจึงตั้งใจไว้ว่า โอกาสหน้าจะแวะมาช่วงกลางวัน เพื่อมาเยี่ยมชมพื้นที่โครงการพระราชดำริดังกล่าว อันเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่าน และอาจจะได้นำมาแบ่งปันแก่ผู้อ่านเว็บไซต์ทรูไอดีที่น่ารักด้วยในระหว่างนั้นก็ลองหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับโครงการพระราชดำริที่อยู่ในพื้นที่ดังกล่าว โดยเฉพาะจุดเริ่มต้นการใช้พื้นที่ดำเนินการตามแนวพระราชดำริเกษตรทฤษฎีใหม่ ทำให้ได้รับทราบประวัติความเป็นมาว่า แต่เดิมวัดนี้ชื่อวัดมงคล เมื่อประมาณ พ.ศ.2531 ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีพระราชกระแสให้กรรมการมูลนิธิชัยพัฒนา อันเป็นมูลนิธิที่ดำเนินการเกี่ยวกับโครงการพระราชดำริ พิจารณาซื้อที่ดินที่ติดกับวัด เพื่อขุดสระเก็บน้ำและทำแปลงสาธิตเกษตรผสมผสาน ซึ่งทางมูลนิธิก็ได้ดำเนินการจัดซื้อตามพระราชกระแส และมีผู้บริจาคด้วยส่วนหนึ่ง เพื่อดำเนินการจัดทำสระเก็บน้ำและแปลงสาธิตเกษตรผสมผสานตามพระราชดำริ โดยต่อมาได้รับพระมหากรุณาธิคุณ พระราชทานนามวัดแห่งนี้ใหม่ว่า วัดมงคลชัยพัฒนา เมื่อวันที่ 3 ตุลาคม 2555และในปีต่อมาได้ทรงมีพระราชดำริให้จัดหาที่ดินอีกส่วนหนึ่งอยู่ติด ๆ กัน จัดทำโครงการพัฒนาพื้นที่วัดมงคลชัยพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ โดยใช้แนวพระราชดำริเกษตรทฤษฎีใหม่ เพื่อให้เป็นศูนย์สาธิตแก่ราษฎรโดยเฉพาะเกษตรกร ซึ่งขณะนั้นยังไม่คุ้นเคยกับแนวพระราชดำริดังกล่าวเท่าไหร่นัก แต่เมื่อได้มาตัวอย่างการดำเนินการและเห็นว่าได้ผลดี ก็ได้นำไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่ของตน จึงกล่าวได้ว่า ที่นี่เป็นแหล่งเรียนรู้การดำเนินการตามแนวพระราชดำริเกษตรทฤษฎีใหม่แห่งแรกของประเทศไทยหลังจากนั้นไม่นานต่อมา ช่วงบ่ายวันอาทิตย์ต้นเดือนกุมภาพันธ์ ผมผ่านไปธุระบริเวณอำเภอเฉลิมพระเกียรติ พอมีเวลาอยู่ จึงขับรถวนเข้าไปเยี่ยมชมวัดมงคลชัยพัฒนาในตอนกลางวันตามที่เคยตั้งใจไว้โดยจุดมุ่งหมายเพื่อไปเดินดูพื้นที่โครงการพระราชดำริอย่างไม่เป็นทางการ โดยจอดรถไว้บริเวณลานวัดแล้วเดินเท้าเข้าไปเยี่ยมชมภายในพื้นที่แบบสบาย ๆ ยามบ่ายวันหยุดพื้นที่โครงการตามแนวพระราชดำริของวัดมงคลชัยพัฒนา ตามข้อมูลที่สืบค้นจากเว็บไซต์มูลนิธิชัยพัฒนา ระบุว่ามีพื้นที่ 32 ไร่ 47 ตารางวา แบ่งเป็นสองส่วน ส่วนแรกเป็นพื้นที่แปลงสาธิตเกษตรแบบผสมผสาน เนื้อที่ 16 ไร่ 2 งาน 23 ตารางวา อีกส่วนหนึ่งคือแปลงสาธิตเกษตรทฤษฎีใหม่ เนื้อที่ 15 ไร่ 2 งาน 24 ตารางวาจากที่เดินสำรวจดู พื้นที่ส่วนแรกที่เป็นแปลงสาธิตเกษตรแบบผสมผสาน ประกอบไปด้วยการปลูกพืชพรรณต่าง ๆ ทั้งพืชผักสวนครัว พืชตระกูลมะ เช่น มะกรูด มะนาว มะเกลือ มะตาด ฯลฯ พืชพรรณไม้หอม แล้วยังมีสระเลี้ยงปลา มีการปลูกหญ้าแฝก เรียกได้ว่ามีความผสมผสานตามชื่อแปลงสาธิตส่วนพื้นที่แปลงสาธิตเกษตรทฤษฎีใหม่นั้นจะมีพื้นที่การดำเนินการทฤษฎีใหม่ขั้นที่ 1 โดยมีการแบ่งพื้นที่ในการดำเนินการทางการเกษตร ตามสูตร 30 : 30 : 30 : 10 ที่หลาย ๆ คนคงเคยได้เรียนรู้หรือเคยได้ยินกันมาบ้าง คือ พื้นที่ 30 % ขุดสระเก็บน้ำ 30% ปลูกข้าว 30% ปลูกพืชสวนพืชไร่ที่ต้องการบริโภค และอีก 10 % เป็นที่อยู่อาศัยเนื่องจากช่วงเวลาที่แวะเข้าไปเยี่ยมชมนั้นเป็นช่วงบ่าย ซึ่งผมใช้การเดินเท้าเข้าไปเยี่ยมชม โดยมีเวลาไม่มากนัก เนื่องจากไม่ได้วางแผนที่จะไปโดยเฉพาะ แต่ก็พอจะได้เก็บภาพบรรยากาศและข้อมูลความรู้มาฝากกันท่านใดที่สนใจหรือมีความประสงค์จะไปเยี่ยมชมพื้นที่โครงการพระราชดำริ วัดมงคลชัยพัฒนาแห่งนี้บ้าง อันเป็นการตามรอยพระบาท เรียนรู้ศาสตร์พระราชา และน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่าน ก็สามารถไปเยี่ยมชมกันได้หรือหากต้องการจะประสานอย่างเป็นทางการ ก็สามารถติดต่อประสานงานได้ที่ โครงการพัฒนาพื้นที่บริเวณวัดมงคลชัยพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลเขาดินพัฒนา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสระบุรี โทรศัพท์ 036 - 275918 หรือประสานเจ้าหน้าที่โครงการ (นายอำนาจ ขำมาลัย) โทร.081 - 7580797 ภาพปกและภาพประกอบบทความโดย 31singha