ภาพถ่ายโดยผู้เขียน สวัสดีครับวันนี้เรามาเรียนรู้วิถีการทำเงินแบบชาวบ้านกันครับคนแก่ผู้ใหญ่ผู้สูงอายุทำอะไรช่วงเวลาว่างนี้ไงครับช่วงเวลาว่างในการทำเงินของผู้สูงอายุคือการทอผ้าสินค้า OTOP ส่งขายตามหมู่บ้านหรือวางจำหน่ายในตลาดสินค้า OTOP ในชุมชนที่เปิดเป็นธุรกิจ อีกแบบหนึ่งก็ว่าได้ลายผ้าที่ผู้สูงอายุทอก็แล้วแต่ตามสินค้า ที่ทางลูกค้าสั่งทอดังนั่นการสืบทอดความคิดความเชื่อ แบบแผนทางสังคมจากคนรุ่นเก่าสู่คนรุ่นใหม่ และพัฒนาศักยภาพภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีอยู่ในการเสริมสร้างคุณภาพชีวิต เพื่อการดำรงอยู่ของวัฒนธรรมควบคู่กับการพัฒนาเป็นอาชีพและรายได้ของคนชุมชนการทอผ้า ซึ่งใช้เครื่องมือในการทอผ้า คือ กี่ หรือกี่เมือง มีลักษณะเป็นโครงไม้ประกอบด้วยเสา 4 ต้น มีคานรับมีที่นั่งสูงเหนือพื้นดิน มีคานพาดสำหรับแขวนฟืมและเขา ส่วนประกอบของกี่และ ภาพถ่ายโดยผู้เขียนลายผ้าที่ลูกค้าสั่งทอผ้า ก็จะประมาณนี้นะครับรายได้ต่อวันก็ตกอยู่วันละ 400-700 แล้วแต่ลายผ้าที่ลูกค้าได้สั่งทอผมว่าคุ้มนะครับ กับการทอผ้าด้ายส่วนเรื่องด้ายนะครับ ทำมาจากใยฝ้ายตัวด้วงหนอนครับสีเหลืองแล้วเอามาสาวพันผสมสีกันอีกทีอยากอยู่พอสมควรครับกว่าจะได้สีที่ต้องการ หรือลายที่ลูกค้าต้องการ ใส่ไปวัดไปทำบุญาสำหรับคนแก่ผู้สูงอายุหรือใส่ออกงานลายไทยผมว่าสดุดตาดี และวีธีในการทอผ้า ฝ้ายรู้จักวิธีการทออย่างง่าย คือการนำฝ้ายมาผูกกับหินเป็นเส้นยืน และใช้เส้นพุ่งเข้าไปเวลาทอในอดีตเด็กผู้หญิงทุกคนจะถูกฝึกหัดให้รู้จักการทอผ้า และเย็บปัก ถ้กร้อย ซึ่งเป็นสิ่งที่จำเป็นในการดำรงชีวิตในชุมชนภาคเหนือผ้าทอยังคงบทบาททางสังคมและวัฒนธรรมนอกจากบทบาททางการค้า ยังมีการใช้ผ้าในประเพณีและพิธีกรรมต่าง ๆ ดังนั้นการสืบทอดความคิดความเชื่อ แบบแผนทางสังคม จากคนรุ่นเก่าสู่คนรุ่นใหม่และพัฒนาศักยภาพภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีอยู่ ในการเสริมสร้างคุณภาพชีวิต เพื่อการดำรงอยู่ของวัฒนธรรมควบคู่กับการพัฒนาเป็นอาชีพและรายได้ของคนชุมชน OTPO ภาพถ่ายโดยผู้เขียน อีกท่านหนึ่งคู่ลุงกับป้า ลุงก็ได้ทำเวลาว่างให้เป็นประโยชน์โดยการสานสุ่ม ไก่หรือสุ่มขังไก่นั่นเองครับเป็นการทำรายได้ดีทีเดียวเพราะลูกค้าสั่ง หลายคนครับเฉพาะคนที่ชอบเล่นไก่บ้านไก่ชนเยอะ ๆ จะสั่งทีก็ 10-20 สุ่มรายได้เฉลี่ยต่อวันก็วันละ 1000-2000 แล้วแต่ตามที่เราสานได้ครับวิธีการทำก็อยากนะครับเพราะต้องออก เดินทางไปหาไม้ไผ่ที่ต้องเอามาสานไม้ไผ่ ต้องเหนียวและแข็งเป็นพิเศษนอกจากไม้ไผ่ แล้วยังมีสุ่มหวายอีกนะครับสุ่มนี้เป็นสุ่มราคาพิเศษเหนียว จริงแต่การหาหวายไม่ใช่เรื่องง่ายลำบากพอสมควร พอลุงสานสุ่มเสร็จแกก็จะเอามาเผาไฟ โลนเพราะไม่ให้มันได้กลิ่นไม้ใหม่นี้ละวิถีเวลาว่างของชาว บ้านทำเงินยามเวลาว่างในการสานสุ่มเป็นวิถีชุมชนของชาวบ้านเป็นการหารายได้เสริมควบคู่ ไปกับการหารายได้รายวันเลี้ยงชีพ เป็นธุรกิจในชุมชนสืบสานรุ่นเก่าสู่รุ่นใหม่ที่ต้องการเรียนรู้ในการสานสุ่ม สร้างรายได้ต่อเดือนได้หลักหมื่น และอีกอย่างเป็นแหล่งเรียนรู้ของศูนย์สินค้า OTOP อีกด้วย