วันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 เป็นอีกหนึ่งวันที่มีความสำคัญต่อแวดวงการคมนาคมของประเทศไทย เมื่อคณะรัฐมนตรีเห็นชอบต่อกระบวนการฟื้นฟูกิจการของ บริษัทการบินไทย จำกัด (มหาชน) ดำเนินการโดยศาลล้มละลายกลาง ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย เพื่อเปิดทางให้องค์กรที่มีประสิทธิภาพเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในทางที่เป็นประโยชน์ต่อการแก้หนี้และฟื้นฟูกิจการสายการบินแห่งชาติ และเพื่อช่วยเหลือพนักงานอีกกว่า 20,000 ราย ซึ่งเหตุการณ์ดังกล่าวมีความสำคัญและสร้างความเปลี่ยนแปลงหลายมิติที่เราจะต้องติดตามกันต่อไป การยื่นฟื้นฟูกิจการต่อศาลล้มละลายของสายการบินไทยไม่ใช่เหตุการณ์เกี่ยวกับการล้มละลายของสายการบินที่เกิดขึ้นครั้งแรก แต่ที่ผ่านมามีสายการบินมากมายต่างประสบปัญหาและล้มละลายโดยไม่มีการฟื้นฟู บทความนี้จึงพาผู้อ่านย้อนดูเหตุการณ์ล้มละลายของสายการบินทั่วโลกตั้งแต่อดีตที่พอจะรวบรวมมาได้ เพื่อเป็นความรู้และได้เห็นถึงสาเหตุปัจจัยทั้งภายนอกและภายใน นำมาเปรียบเทียบกับสถานการณ์ของสายการบินไทยว่ามีความเหมือนและแตกต่างกันอย่างไรบ้าง ย้อนกลับไปยังปี 1970 เป็นช่วงเวลาที่ทั่วโลกต้องเผชิญกับวิกฤตน้ำมัน เนื่องจากสงครามระหว่างอาหรับและอิสราเอล ทำให้การส่งออกน้ำมันจากชาติอาหรับหยุดชะงักตามไปด้วย จากวิกฤตครั้งนั้นแน่นอนย่อมส่งผลต่ออุตสาหกรรมยานพาหนะและการคมนาคม จนทำให้สายการบินสัญชาติอเมริกันยักษ์ใหญ่ของโลกอย่าง Pan American Airways ต้องประสบปัญหาด้านการเงินอย่างหนัก ประกอบกับเหตุการณ์ความผิดพลาดหลายที่เกิดขึ้น อุบัติเหตุอันสร้างโศกนาฏกรรมต่อผู้โดยสารหลายครั้งหลายครา จึงทำให้สายการบินยักษ์ใหญ่นี้ต้องล้มละลายและถึงคราวอวสานไปในที่สุด มาถึงปี 1982 สายการบินอังกฤษอย่าง Laker Airways Skytrain ต้องเข้าสู่ภาวะล้มละลายเช่นเดียวกัน ขณะนั้นสายการบินนี้ถือว่าเป็นสายการบินที่เป็นหน้าเป็นตาให้อุตสาหกรรมการบินระดับโลกเลยก็ว่าได้ แต่ในทางกลับกันธุรกิจของสายการบินนี้กลับขยายตัวได้ค่อนข้างช้า อีกทั้งยังเกิดปัญหาเกี่ยวกับหนี้สินที่กู้มาใช้จ่ายในสายการบิน ในที่สุดจึงไม่สามารถไปต่อ ต้องล้มละลายอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้นั่นเอง เช่นเดียวกับสายการบิน Transearo ของรัสเซีย ที่ตัดสินใจยุบเลิกกิจการและเข้าสู่ภาวะล้มละลายในปี 2015 เนื่องจากปัญหาหนี้สินที่มากเกินไป ไม่มีนักลงทุนหน้าไหนกล้าซื้อต่อกิจการและไม่มีธนาคารใดให้กู้เงินเพิ่มด้วยนั่นเอง แน่นอนว่าทุกประเทศมีสายการบินที่หลากหลาย นั่นทำให้เกิดการแข่งขันอย่างเข้มข้น การลดราคาค่าบัตรโดยสาร การเปิดเส้นทางการบินหลากหลายเพื่อตอบโจทย์การบิน เมื่อการแข่งขันสูงย่อมต้องมีสายการบินที่ไปต่อไม่ไหว กิจการต้องล้มละลายเนื่องจากปัญหาด้านการตลาด เช่น สายการบิน Interflug ของเยอรมันตะวันออก ที่ประสบปัญหาการแข่งขันจนต้องล้มละลายไปในปี 1991 รวมทั้งสายการบิน Ansett Australia ที่ล้มละลายไปในปี 2001 นอกจากนี้ยังมีสายการบินที่ล้มละลายไปเนื่องจากปัญหาค่าจ้างบุคลากรที่สูงเกินไป คือสายการบิน Mexicana ต้องยุบเลิกกิจการไปในปี 2010 ทั้งหมดเป็นการล้มละลายของสายการบินทั่วโลกที่รวบรวมมาฝากไว้ในบทความนี้ เมื่อย้อนดูสายการบินไทย ต้องยอมรับว่าเป็นสายการบินแห่งชาติที่ประสบปัญหาหลายอย่างเช่นเดียวกับหลายสายการบินที่กล่าวไปข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นปัญหาหนี้สิน ปัญหาที่เกิดจากสวัสดิการพนักงาน ค่าจ้างบุคลากร แต่นับว่ายังเป็นเรื่องดีที่คณะรัฐมนตรีเห็นชอบให้สามารถยื่นล้มละลายเพื่อฟื้นฟูกิจการได้ หวังว่าสายการบินไทยจะกลับมาเป็นสายการบินที่แข็งแกร่งและมีคุณภาพได้อีกครั้งในอนาคต รูปภาพหน้าปก โดย JP Valery : Unsplash ภาพประกอบที่ 1 โดย ThePixelman : Pixabay ภาพประกอบที่ 2 โดย Xurenru : Pixabay ภาพประกอบที่ 3 โดย Holga : Pixabay ข้อมูลอ้างอิง - Mexicana Airlines Bankruptcy - Why So Many Airlines Going Bankrupt