รัตน์โกสินทร์ 1 เมืองราชบุรี โรงโอ่งแห่งงานเครื่องปั้นดินเผาหลากสีสัน เมื่ออาทิตย์ที่แล้ว (15 มีนาคม 2563) ผมเดินทางกลับบ้านที่ราชบุรี การเดินทางกลับครั้งนี้มีความตั้งใจว่าจะพาครอบครัวแวะเที่ยวที่โรงโอ่งรัตนโกสินทร์ ๑ สถานที่เที่ยวแห่งนี้เป็นทางผ่านก่อนที่เราจะแล่นรถขึ้นสะพานข้ามแม่น้ำแม่กลองไปยังแยกเจดีย์หักเพื่อมุ่งหน้าไปอำเภอจอมบึง อันที่จริงโรงโอ่งแห่งนี้ผมเคยเดินทางไปศึกษาความรู้แล้วครั้งหนึ่งตั้งแต่สมัยอบรมบัตรมัคคุเทศก์เมื่อปี 2548 ก็สิบกว่าปีผ่านมาแล้ว โรงโอ่งรัตนโกสินทร์ 1 ถือว่าเป็นโรงโอ่งที่เก่าแก่แห่งหนึ่งในบรรดาหลาย ๆโรงโอ่งที่ตั้งอยู่บริเวณรอบเมืองราชบุรี ยังคงอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวจังหวัดราชบุรีครับ สมัยก่อนสักสิบกว่าปีที่ผ่านมา ผู้อ่านอาจจะเคยเห็นมีพ่อค้าใช้รถกระบะบรรทุกโอ่งและกระถางต้นไม้ไปเร่ขายตามหมู่บ้านต่าง ๆ บริเวณเขตปริมณฑลครับ โอ่งหรือกระถางที่ขึ้นชื่อคือ “โอ่งตรามังกร" ถือว่าเป็นงานปั้นด้วยวัสดุชั้นดี แข็งแรง คงทน เป็นงานฝีมือครับ ก็มีจุดกำเนิดมาจากภูมิปัญญาท้องถิ่นของช่างชาวราชบุรีนี่หล่ะครับ เมื่อเรามาถึงโรงโอ่งแห่งนี้ เราจอดรถไว้ด้านหน้าซึ่งตกแต่ง ประดับประดาด้วยงานปั้นเป็นรูปตัวการ์ตูน และสัตว์น่ารักต่าง ๆ มากมายชวนให้น่าถ่ายรูปเอาไว้เป็นที่ระลึก ยิ่งเดินเข้าไปด้านในเราก็ยิ่งเห็นงานปั้นที่เต็มไปด้วยจินตนาการออกแบบ เป็นรูปลักษณ์สีสันต่าง ๆ หลากหลาย ยากที่จะหาชมได้ ง่าย ๆ เลยครับ เราสามารถเดินชมถ่ายภาพกันชิลล์ ๆ เลย ด้านขวามือจะมีร้านกาแฟของโรงโอ่งให้เราได้นั่งพักสบายกันเลยครับ ส่วนด้านซ้ายมือจะเป็นผลิตภัณฑ์ที่มาจากงานปั้นของโรงโอ่งที่เราสามารถเลือกซื้อกันได้ตามสะดวกใจเลยครับ ร้านค้าขายผลิตภัณฑ์ชิ้นเล็ก ๆ จะอยู่ด้านซ้ายมือ แต่มีจุดหนึ่งที่ถือว่าเป็นเอกลักษณ์ของโรงโอ่งที่นี่เลยครับ คือการเปิดให้เราสามารถดูขั้นตอนการทำเครื่องปั้นดินเผา เช่น การทำโอ่งหรือกระถางกันแบบสด ๆ เลยครับ จุดนี้จะอยู่ตรงกันข้ามกับร้านของที่ระลึก ตอนที่ผมเดินเข้าไปบริเวณพื้นที่ผลิตชิ้นงานเครื่องปั้นดินเผา ปรากฏว่าเป็นจังหวะที่กำลังมีการปั้นกระถางพอดีครับลองชมคลิปวีดีโอที่ผมบันทึกภาพ ภายในบริเวณนี้มีผลงานผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ให้ชมรวมถึงมีการเขียนบรรยายข้อมูลเกี่ยวกับงานปั้นไว้ให้เราได้อ่านด้วยครับ ว่ามีขั้นตอนอย่างไรบ้าง โดยผมได้เก็บสรุปความให้ผู้อ่านโดยย่อ ๆ นะครับ เริ่มด้วยการหาวัตถุดิบดินดีที่มีคุณภาพ แล้วใช้น้ำผสมกับดินทิ้งไว้สักสามวัน เป็นการหมักดิน ดินที่ถูกหมักแล้วก็จะถูกนำมาเข้าเครื่องนวดดินให้เป็นเนื้อเดียวกัน ทำให้ง่ายในการปั้นโอ่งหรือกระถาง ช่างปั้นดินจะนำดินขึ้นโพเพื่อปั้นเป็นรูปเป็นร่างอย่างที่ต้องการแล้วนำภาชนะที่ปั้นได้ไปตากแดดให้แห้ง ในระหว่างการผึ่งภาชนะดินยังไม่แห้ง ช่างใช้ไม้ขูดภาชนะให้เรียบ ให้เป็นรูปที่สวยงามและประณีต จากนั้นจึงเริ่มแกะลายรอบ ๆ โอ่ง ทาน้ำยาเคลือบภาชนะ แล้วปล่อยทิ้งจนแห้งสนิท เมื่อแห้งจึงนำภาชนะเข้าเตาอบเพื่อทำการเผา สำหรับเตาฟืนจะใช้ความร้อนประมาณ 700 ถึง 800 องศาโดยใช้เวลาในการเผาประมาณ 7 ถึง 8 ชั่วโมง ถือว่าเป็นการเสร็จสมบูรณ์ หากผู้อ่านใช้เส้นทางถนนเพชรเกษมเพื่อท่องเที่ยวสามารถแวะชมได้นะครับ รัตนโกสินทร์ 1 ตั้งอยู่ ติดถนนเพชรเกษม กิโลเมตรที่ 98 ฝั่งขาลงไปสู่ภาคใต้ก่อนที่ข้ามสะพานแม่น้ำแม่กลอง ลองกดเข้าไปดูพิกัดแผนที่กูเกิลครับ โดยเปิดให้เข้าชมตั้งแต่เวลา 8.00 – 17.00 น. ทุกวัน ข้อมูลติดต่อสอบถามเพิ่มเติมโทร.(032) 334664, (032) 334689-90