ปก โดยผู้เขียนเวลาพูดถึงจังหวัดนครนายกทีไร สิ่งแรกที่จะนึกถึงคือน้ำตก เมืองแห่งธารน้ำจากขุนเขาค่ะ แต่สำหรับไรเตอร์ สิ่งที่จดจำไม่แพ้กันคือของกินประจำถิ่นจ้า มานครนายกทั้งที พลาดไม่ได้เลย ไก่ย่างจิ้มซอสแบบไทยอีสานบ้านเรา น้ำแจ่วกินกับส้มตำ ข้าวเหนียวและลาบหมู อร่อยสุด ๆ ไปเลยค่า อยากรู้เหมือนกัน เหตุใด ไก่ย่างของที่นี่ ถึงปิ้งจนแห้งแต่ข้างใน เนื้อกลับฉ่ำ ? วันนึงถามแม่ครัวให้นะคะภาพประกอบ : โดยผู้เขียนหลังจากตระเวนเที่ยวมาจนเหนื่อยแล้ว ก่อนกลับกรุงเทพ ฯ เราควรมาเติมความรู้ยังศูนย์เรียนรู้แห่งหนึ่งในจังหวัดนครนายกกันค่ะภาพประกอบ : โดยผู้เขียนไรเตอร์มีในหลวงรัชกาลที่ 9 เป็นต้นแบบแห่งความพอเพียง ประหยัด อดทนและใช้ชีวิตอยู่บนทางสายกลาง วันนี้ขอพามาเที่ยวเติมความรู้ที่ศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ ดูแลโดย อาจารย์ปัญญา ปุละเวคินทร์ค่ะ ภาพประกอบ โดย ผู้เขียนมีหลายคนไม่สามารถเดินทางไกลเพื่อเข้ามารับความรู้ซึ่งปราชญ์เกษตรโดยส่วนใหญ่มีภูมิลำเนาอยู่ที่ภาคอีสาน บางคนอาจติดเรื่องของเวลา ไรเตอร์แนะนำให้มาที่นี่ค่ะ อาจารย์ปัญญา ท่านยินดีให้คำแนะนำตลอดจนสอนฝึกการแปรรูปผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในครัวเรือน เช่น น้ำยาล้างจาน สบู่ถูตัว รวมทั้งแนะวิธีการขยายพันธุ์พืช การทำปุ๋ย การปรับปรุงดิน เพื่อน ๆ บางคนคงรู้จักการห่มดินนะคะ เป็นการนำเศษพืช ฟาง ใบไม้ที่ย่อยสลายได้รวมทั้งปุ๋ยเพื่อให้อาหารรวมทั้งดูแลต้นไม้ที่เราปลูก ป้องกันไม่ให้ผิวดินแห้งจนเกินไป อีกทั้งยังมีเคล็ดวิธีการพลิกผืนดินที่เคยใช้การไม่ได้ให้สามารถกลับมาใช้งานได้อีกครั้งค่ะภาพประกอบ โดย ผู้เขียนก่อนมาเป็นศูนย์เรียนรู้ของคนนครนายก เคยมีสภาพดินที่ไม่สามารถปลูกอะไรได้เลยเพราะเป็นดินเหนียวผสมลูกรังเต็มไปด้วยก้อนหิน ลองนึกถึงช่วงหน้าแล้งขาดซึ่งความชุ่มฉ่ำจากน้ำฝน รากที่ใช้ทำหน้าที่หากินจะเอาเรี่ยวแรงที่ไหนมานำอาหารไปเลี้ยงลำต้น ? อาจารย์ปัญญา ท่านมีวิธีพลิกฟื้นผืนดินดังกล่าวจนกลับมาเขียวชอุ่มร่มรื่นอีกครั้งอย่างที่ไรเตอร์เห็นและเคยนึกในใจว่า ทำอย่างไร ?ภาพประกอบ : โดยผู้เขียนศูนย์ภูมิรักษ์เป็นศูนย์เรียนรู้ที่ค่อนข้างตอบโจทย์ของคนอยากทำเกษตร ไม่จำเป็นว่า คุณต้องมีพื้นที่ใช้สอยมาก ๆ เพื่อปลูกผัก ขอเพียงแค่เข้าใจว่าพืชต้องการอะไร ดินแบบไหน ปุ๋ยแบบไหน ? ถึงจะเหมาะกับช่วงระยะเวลาเติบโตของพืช ถ้าเราเข้าใจ ต่อให้มีแค่กระถางปลูกผักเพียงแค่ 5 ใบ คุณก็สามารถทำได้เลยค่ะ ที่นี่ เราจะได้เรียนรู้วิธีการพึ่งพาตัวเอง ทำสบู่ ยาสระผม น้ำยาล้างจานใช้เอง ปลูกผัก ทำงานตัดเย็บเสื้อ กระเป๋า ที่ย้อมเอง ใช้เอง เป็นต้นค่ะ รวมถึงมีการแบ่งแยกโซนต้นไม้ทุกประเภทไว้ให้เราทัศนาจรเอาความรู้จ้าภาพประกอบ โดย ผู้เขียนนอกจากแนวคิดแล้ว บรรยากาศของที่นี่ยังดูเจริญหูเจริญตาด้วยนะคะเพราะแวดล้อมไปด้วยต้นไม้ตลอดจนความอิ่มเอมเปรมใจไปกับเสียงนกเคล้าเสียงลำธารให้เราได้ค่อย ๆ ซึมซับความรู้ผ่านความงามของธรรมชาติค่ะที่อยู่ 98/1 หมู่ 2 บ้านท่าด่าน ต.หินตั้ง อำเภอเมืองจังหวัด นครนายกเปิดบริการทุกวันตั้งแต่ 8.00 น - 17.00 น