เมื่อกล่าวถึง กระดูกสันหลังของชาติ ทุกคนต่างรู้ดีว่าหมายถึง อาชีพอะไร มันคงเป็นอย่างอื่นไม่ได้นอกจากอาชีพชาวนา ชาวนาผู้ปลูกข้าว มาให้เราทุกคนได้กิน แต่ก็มักจะเป็นอาชีพที่ทุกคนต่างมองข้ามไปอีกเช่นกัน (ภาพถ่ายโดยผู้เขียน) คนสมัยก่อน มักจะทำอาชีพเกษตรกร เพราะทุกคนมีที่ไร่ ที่สวน และที่นาเป็นของตัวเอง หมู่บ้านไหนที่ทำนาก็จะทำนากันทั้งหมู่บ้าน ทุ่งนาอยู่ติด ๆ กัน เวลาปลูกข้าวก็ตามกันมาช่วยกันลงแขกดำนา เวลาเกี่ยวก็ช่วยกันเกี่ยวผลัดแปลงนั้นที แปลงโน้นที ชาวบ้านทุกคนต่างรักใคร่สามัคคีกัน แต่ในเมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไป วิวัฒนาการเจริญก้าวหน้าขึ้น มีเทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามาช่วยมากขึ้น จึงสามารถทำให้การทำนาดูง่ายกว่าสมัยแต่ก่อนเยอะมาก เช่น ปัจจุบันชาวนาจะไม่ใช้คนดำนาลงแขกแล้วแต่เปลี่ยนหันมาใช้รถดำนา เพราะสามารถดำได้เร็วกว่าสะดวกกว่าไม่ต้องหาคนมาช่วย การใช้ควายไถนาปัจจุบันเราจะไม่เห็นชาวนาคนไหนใช้ควายไถนาอีกแล้ว เพราะช้าไม่ทันใจเท่าเครื่องไถนาซึ่งสะดวกสบายกว่าเยอะ และอย่างขั้นตอนสุดท้ายของการทำนาแทนที่เราจะหาคนมาช่วยเกี่ยวข้าว ต่อไปคงไม่ได้เห็นกันอีกแล้ว เพราะมีรถเกี่ยวข้าวมาใช้งานแทนกำลังคน ซึ่งจะเห็นได้ว่าอาชีพชาวนาสมัยก่อนกับปัจจุบันมีความแตกต่างกันมาก เพราะการเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ ทำให้สะดวกสบายและง่ายขึ้น ประหยัดเวลา ชาวนาคนหนึ่งสามารถทำนาได้ถึง 100 กว่าไร่ในการเพาะปลูกต่อรอบ แต่จะมีใครรู้บ้าง ทำไมถ้าชาวนาสามารถเพาะปลูกได้ 100 กว่าไร่ในคราวเดียวแต่ชาวนาไม่รวย ทั้ง ๆ ที่ข้าวก็มีราคาและคนทั้งประเทศก็กินข้าวในเกือบทุกมื้อ (ภาพถ่ายโดยผู้เขียน) วันนี้จะขอเล่าถึงอาชีพชาวนา ในอีกมุมที่พบเจอมา ชาวนาถ้าบอกถึงอาชีพนี้ทุกคนจะนึกถึงคนมีอายุ เพราะว่าคนหนุ่มสาวส่วนใหญ่จะไม่ประกอบอาชีพนี้กัน คนหนุ่มคนสาวส่วนใหญ่จะไปทำงานบริษัทหรือโรงงานมากกว่า เพราะบางทีอาชีพ ชาวนา ก็เหมือนอาชีพที่ไม่มีเกียรติเท่าไร เพราะชาวนาอยู่แต่นา หลังสู้ฟ้า หน้าสู้ดิน เนื้อตัวสกปรก แต่ใครจะคิดว่าถ้าประเทศชาติขาดชาวนาไป แล้วคนไทยทุกคนจะเอาข้าวที่ไหนกินกัน แต่บางครั้งอาชีพชาวนาก็น่าสงสาร เคยสงสัยกันไหมว่า ทำนาเยอะขนาดนั้นแล้วทำไมไม่รวย ทำไมชาวนาถึงเป็นหนี้เยอะ ข้อนี้เราก็สงสัยจนได้มาเริ่มต้นทำนาดู ถึงเข้าใจคนทำนาด้วยกัน เนื่องจากชาวนาส่วนใหญ่จะเคยทำนากันมาหลายปี แต่ละปีหลายรอบ ชาวนาส่วนใหญ่จะยึดติดกับตัวยาที่ใช้ ต้องตัวนี้ ยี่ห้อนี้เท่านั้น เพราะชาวบ้านส่วนใหญ่ที่ทำนายังขาดความรู้ความเข้าใจในการใช้ยาเคมีภัณฑ์ต่างไป ทั้งยาบำรุง ยาฆ่าแมลง ชาวนาส่วนใหญ่ไม่ยอมเปิดใจรับกับตัวยาใหม่ ตัวอย่างเช่นเคยใช้ยาตัวนี้กำจัดเพลี้ย ก็จะใช้แต่ยาตัวนี้ จำกัดเพลี้ยจนเพลี้ยดื้อยา ก็จะคิดว่ายาปลอม แล้วเปลี่ยนร้านซื้อราคาก็แพงขึ้น แต่ก็ไม่ได้ผลอีกเช่นกัน ซึ่งเป็นการเพิ่มต้นทุนในการทำนา ยิ่งถ้าฉีดยาซ้ำ ๆ กันหลายรอบก็ไม่ได้ผล แต่ต้นทุนในการทำนาก็จะเพิ่มขึ้น ถึงเวลาเกี่ยวข้าวหักลบออกมาก็ขาดทุนอยู่ดี ชาวนาส่วนใหญ่แทบไม่รู้ด้วยว่ายามีหลายกลุ่มหลายประเภท ถ้าใช้กลุ่มนี้ฆ่าแมลงเราต้องเปลี่ยนกลุ่ มเพื่อไม่ให้แมลงดื้อยา ซึ่งขาดความรู้ความเข้าใจเป็นอย่างมาก ทำให้ใช้วิธีผิด ๆ สังเกตได้ว่าเราจะเห็นร้านค้าขายปุ๋ยขายยาอยู่ติดกัน มีให้เลือกหลายร้าน ใกล้ ๆ บริเวณแหล่งทำนา บางทีมีรถเร่มาขายยาตามทุ่งนา โฆษณาเกินความจริง แถมราคาก็แพงกว่าหลายตัว ซึ่งชาวนาก็ซื้อกันเพราะความเคยชิน ที่เคยซื้อว่ารอบที่แล้วซื้อละได้ผลดีรอบนี้จึงจำเป็นต้องซื้อกลัวว่าถ้าไม่ใช้ข้าวจะไม่ได้น้ำหนักและขาดทุน แต่ใครจะรู้ว่ามันเป็นการเพิ่มต้นทุนอย่างมากเพราะยาชุดส่วนใหญ่มีราคาแพงกว่าความเป็นจริง เพราะแบบนี้สาเหตุส่วนใหญ่ที่ชาวนาเป็นหนี้เพราะต้นทุนที่ใช้เยอะกว่าผลผลิตที่ได้ทำให้ขาดทุน พอทำอีกก็ทำวิธีเดิมก็ขาดทุนซ้ำอีก แต่บางทีรอบไหนแมลงไม่กวนมากไม่ได้ฉีดยาเยอะก็มีกำไรเพิ่มเข้ามา จึงสลับกับขาดทุนบ้างกำไรบ้าง แต่สุดท้ายชาวนาก็เป็นหนี้กันอยู่ดี ตัวอย่างที่เคยเจอ ชาวนาทำนาจำนวน 40 ไร่ ต้นทุนที่ใช้ประมาณ 160,000 บาท แต่เกี่ยวข้าวได้ 8 ตัน ราคาคันละ 10,000 บาท เท่ากับว่าชาวนาแปลงนี้ขาดทุน 80,000 บาท แบบนี้ก็เป็นหนี้เกือบเท่าตัว แต่อีกแปลงทำนา 20 ไร่ ต้นทุนประมาณ 80,000 บาท แต่ชาวนาแปลงนี้ขยันดูแลแปลงข้าวเป็นอย่างดีถอนหญ้าตัดหญ้าในแปลงตลอดเวลาเวลาเกี่ยวจึงได้ 24 ตัน เท่ากับว่าชาวนาแปลงนี้ก็ได้กำไรในการทำนารอบนี้แล้ว ซึ่งจะเห็นได้ว่าการทำนาก็ขึ้นอยู่กับความใส่ใจดูแลแปลงนา เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ให้ถูก ใช้ต้นทุนอย่างคุ้มค่าเพื่อที่จะทำกำไรให้เรา (ภาพถ่ายโดยผู้เขียน) อาชีพ ชาวนา เป็นอาชีพที่สำคัญต่อประเทศชาติ เป็นแรงสำคัญที่อยู่เบื้องหลังเพราะคนทุกคนต้องกินข้าว จึงอยากให้หน่วยงานรัฐให้ความสนใจมากกว่านี้ ให้ความรู้แก่เกษตรกรมากขึ้น และอยากให้คนรุ่นใหม่มาช่วยกันพัฒนาอาชีพนี้ให้ไปได้ไกลสามารถเพิ่มได้รายให้กับครอบครัว อยากให้ชาวนาใช้ทุกอย่างให้คุ้มค่า สามารถทำนาเพื่อเป็นรายได้เลี้ยงครอบครัวได้ ถ้าคนรุ่นใหม่มองข้ามอาชีพนี้ไปอีกหน่อยใครจะปลูกข้าวให้เรากิน ชาวนาไม่ได้จนเสมอไป ชาวนาขยัน ๆ ก็รวยได้ บางทีอาชีพนี้อาจเป็นอาชีพที่คุณชอบและทำรายได้ให้คุณก็ได้นะ (ภาพถ่ายโดยผู้เขียน)