เวลาที่เรานึกถึงเรื่องราวในประวัติศาสตร์ มักจะมีเรื่องของศึกสงครามระหว่างแว่นแคว้น ในการศึกนั้นย่อมมีเรื่องของอาวุธยุทโธปกรณ์ต่าง ๆ แต่ในประเทศไทย รายละเอียดของอาวุธในแต่ละชิ้นกลับมีการบันทึกไว้น้อยมาก เรื่องราวเหล่านี้จึงเป็นภารกิจและแรงบันดาลใจ ให้อาจารย์ปริญญา สัญญะเดช นักวิชาการผู้เชี่ยวชาญอาวุธไทยโบราณ เจ้าของพิพิธภัณฑ์บ้านขุนศึก ได้ทำการรวบรวมข้อมูลเหล่านี้อาวุธของบรรดาขุนศึกที่อาจารย์ปริญญารวบรวมมา ตามที่ได้ลงทะเบียนไว้มีอยู่กว่า 3000 รายการ มาจากหลากหลายแหล่งที่มา ตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงต้นรัตนโกสินทร์ ได้มาจากตลาดค้าของเก่า จากชาวบ้านตามต่างจังหวัด และจากคนที่นำอาวุธที่มีไว้มาให้ซ่อมแซมแล้วมอบให้ การค้นพบดาบและอาวุธโบราณ มีหลักฐานทางโบราณคดีว่ามีการค้นพบในน้ำซึ่งนักประดาน้ำงมมาได้ และสามารถพบได้ตามตลิ่งริมแม่น้ำ บางครั้งก็เคยติดมากับแหหาปลาดาบและโล่ของขุนศึก การสะสมอาวุธโบราณของอาจารย์ปริญญา เริ่มมาตั้งแต่เด็ก สมัยเรียนอยู่ชั้นป.4 และก็สะสมเรื่อยมาด้วยความรักความหลงใหล อาจารย์ยังมีความสามารถในการตีดาบ และซ่อมแซมอาวุธด้วยตนเอง การที่ได้รู้จักอาวุธโบราณเหล่านี้เป็นอย่างดี อาจารย์ได้ให้ความเห็นว่า ความชำนาญของช่างสมัยโบราณมีทักษะมากกว่าคนยุคนี้ ดาบที่คนในยุคนี้ตีออกมาเต็มที่ ได้เพียงดาบอย่างเลวที่สุดในอดีตชิ้นส่วนอาวุธรอซ่อมแซม ห้องจัดแสดงของพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ คือบ้านส่วนตัวของอาจารย์ปริญญา ซึ่งเราจะเห็นมีอาวุธโบราณประเภทดาบ หอก ทวน อยู่ในตู้และแขวนไว้ตามเสาและผนังห้อง มีบางเล่มเห็นเพียงบางส่วนไม่สมบูรณ์แต่ลวดลายยังคงเด่นชัด ลวดลายของอาวุธเหล่านี้โดยหลักเป็นลายนาค ลายวชิระ และลายแบบกราฟฟิก มีเป็นจำนวนขีดที่ไม่เท่ากัน ลวดลายเหล่านี้บอกถึงความเชื่อในเรื่องของพิธีกรรม สถานภาพของผู้ใช้อาวุธ อาวุธบางชิ้นผู้ใช้อาจจะยศไม่สูง แต่ว่ามีภารกิจสำคัญในตำแหน่งองครักษ์ที่อยู่ใกล้ชิดกษัตริย์ ดาบที่ใช้จึงเป็นดาบชั้นดีอาวุธโบราณมากมายในพิพิธภัณฑ์บ้านขุนศึก สิ่งที่เป็นความมุ่งหมายของอาจารย์ ในการค้นคว้าและทำพิพิธภัณฑ์แห่งนี้คือการสืบทอดสิ่งที่บรรพชนได้ทำไว้ เป็นเหมือนกับเติมเต็มเรื่องราวในประวัติศาสตร์ การจะตีดาบที่ดีที่สุดให้ได้สักเล่มหนึ่ง ย่อมต้องมีเคล็ดลับพิเศษที่ถ่ายทอดกันทางครูบาอาจารย์ในยุคนั้น บรรดาสกุลช่างต่าง ๆ เขาเกิดมาเพื่อทำอาวุธตั้งแต่เกิดจนตาย สิ่งเหล่านี้คือประวัติศาสตร์ศิลป์ที่ทรงคุณค่า น่าค้นหาและควรอนุรักษ์ไว้สถานที่ตั้ง : พิพิธภัณฑ์บ้านขุนศึก เลขที่ 8 ซอยอรุณอัมรินทร์ 24 (ซอยเดียวกับทางไปพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเรือพระราชพิธี) เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ 10700 โทรศัพท์ : 089 829 411 เวลาเปิด - ปิด : แจ้งให้ทราบล่วงหน้า ไม่เก็บค่าเข้าชม*ภาพประกอบทั้งหมดจากศมส.ขอขอบคุณฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) สาวิตรี ตลับแป้น(รัตนา) https://db.sac.or.th/museum/museum-detail/1235