คุณค่าของบทเพลง โดยเฉพาะเพลงลูกทุ่งอันเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของไทยประการหนึ่งนั้น นอกจากความไพเราะของท่วงทำนอง ดนตรี ความงดงามในภาษาที่รังสรรค์เป็นเนื้อหาและคำร้องแล้ว หลาย ๆ บทเพลง โดยเฉพาะเพลงลูกทุ่งเก่า ๆ ยังแฝงคุณค่าด้วยเนื้อหาที่เป็นความรู้ เกี่ยวกับบุคคล สถานที่ สังคม วัฒนธรรม และสะท้อนภาพแห่งยุคสมัยไว้ในบทเพลงผมเองเป็นคนรุ่นหลัง แต่เติบโตมาพร้อมกับเสียงเพลงลูกทุ่งที่ได้ยินมาตั้งแต่เด็ก โดยแหล่งกำเนิดหลักของเสียงเพลงที่ได้ยินในตอนนั้นก็มาจากสถานีวิทยุในท้องถิ่น ในวิถีแห่งความเป็นเด็กต่างจังหวัดทำให้ได้ฟังเพลงลูกทุ่งมากกว่าเพลงประเภทอื่น และนั่นทำให้ได้เรียนรู้อะไรหลาย ๆ อย่างจากบทเพลงที่ได้ยินได้ฟังจนถึงขั้นร้องตามได้/ภาพโดย Stock snap จาก Pixabay/และที่พีคสุดก็เห็นจะเป็นการที่บทเพลงลูกทุ่งเหล่านั้นมีส่วนช่วยในการศึกษาเล่าเรียนโดยเป็นตัวช่วยในการค้นหาคำตอบสำหรับทำข้อสอบวัดผลในช่วงนั้นในสมัยที่เป็นวัยเกรียน เด็กนักเรียนขาสั้นอยู่นั้น วิชาสังคมศึกษาเป็นวิชาที่มีความรู้อยู่ในระดับกลาง ไม่ถึงกับแย่แต่ก็ไม่เรียกว่าเก่ง ตอนฟังอาจารย์สอนก็ตั้งใจมั่งไม่ตั้งใจมั่ง ซึ่งมาส่งผลในวันสอบวัดผล โดยส่วนใหญ่ก็เป็นข้อสอบประเภทความจำ ที่บางเรื่องจำได้เพราะเป็นช่วงตั้งใจก็รอดตัวไป บางเรื่องมืดบอดจริง ๆ ก็จำต้องปล่อยผ่าน แต่ปัญหาคือ บางเรื่องที่คลับคล้ายคลับคลาว่าพอจะรับเข้าไปใส่สมอง แต่ไม่รู้ว่าเอาไปซุกในซอกหลืบใดของรอยหยัก ทั้งที่ก็ไม่ได้มีมากมายอะไรนัก ก็เสียดายหากต้องปล่อยผ่านหรือทำไม่ได้ เดชะบุญที่ความเป็นแฟนเพลงลูกทุ่งย้อนยุคเข้ามาช่วยได้ ที่จำได้แม่นก็มีสองครั้งสองคราครั้งแรก ข้อสอบเป็นคำถามในระดับง่าย ๆ ถึงง่ายที่สุด ถามประมาณว่า สถานที่ประดิษฐานพระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินที่สำคัญในฝั่งธนบุรีคือที่ใด และมีตัวเลือกให้เลือกตอบ ก. ค. ข. ง. ซึ่งที่จริงก็เป็นเรื่องที่เคยอ่านหนังสือผ่านตามาแหล่ะ แต่ดันนึกไม่ออก และด้วยความที่เป็นเด็กต่างจังหวัดอย่างที่บอก เลยจินตนาการภาพไม่ออกว่ามันคือสถานที่ใดแต่แล้วเสียงเพลง ๆ ที่เคยได้ยินได้ฟังก็ดังขึ้น มันคือเพลง วอนพ่อตากสิน ของ รุ่ง สุริยา"กรุงธนบุรี นามนี้ดังไปทั่วถิ่น สมเด็จพระเจ้าตากสิน ยิ่งใหญ่ป้องไทยเรื่อยมา เกริกก้องเกรียงไกร วงเวียนใหญ่ผ่านไปบูชา พสกนิกรทั่วหล้าต่างก็มาขอพร..."กวาดดูตาไล่เรียงในตัวเลือกบนหน้ากระดาษคำถาม เจอตัวเลือก วงเวียนใหญ่ ก็ไม่รอช้า กาคำตอบนั้นทันที ซึ่งนั่นคือครั้งแรกที่ได้คำตอบของข้อสอบจากบทเพลงที่คุ้นหูในความทรงจำอีกครั้งหนึ่งที่จำได้ คราวนี้ต้องเรียกว่าใช้ความเป็นแฟนพันธุ์แท้เพลงลูกเก่า (เก่าจริง ๆ) เข้ามาช่วยเลยทีเดียว เพราะข้อสอบเป็นคำถามเกี่ยวกับภูมิศาสตร์ ประมาณว่าให้ตอบรายชื่อจังหวัดในภาคใต้ ซึ่งตอนนั้นเราก็ไม่ได้ท่องหรือจำมาเพื่อทำข้อสอบ แต่สิ่งที่จำได้อยู่ในหัว กลับเป็นเนื้อเพลง "ล่องใต้" ตั้งแต่เวอร์ชั่นต้นฉบับของ ชัยชนะ บุญนะโชติ ที่เคยได้ยินในรายการเพลงลูกทุ่งย้อนยุคทางสถานีวิทยุ และเวอร์ชั่นพี่ก๊อต จักรพรรณ์ ที่ทำให้เราชื่นชอบท่วงทำนองของเพลงจนร้องตามได้ โดยเฉพาะท่อนฮุคที่นำชื่อจังหวัดของภาคใต้มาเรียงร้อยเป็นเนื้อเพลง/ภาพจาก GDJ จาก Pixabay/ "...โอ้ชุมพร- ขอพรที่แสนสุดดี สุราษฎร์ธานี เมืองคนดีจึงสุขสดใสนครศรีธรรมราช อยากประกาศพระธรรมเกริกไกร กระบี่ สุขสดใส ฝากหัวใจให้พี่หมายปองโอ้พังงา คัดอุราให้พี่งงงัน ภูเก็ต เกาะสวรรค์ วิลาวัลย์หนึ่งไม่มีสอง ระนอง น้องจ๋า เหมือนน้ำตาของพี่ตกนอง เพราะต้องจากน้อง จากระนองไปทั้งน้ำตาโอ้เมืองตรัง เหมือนจะยั้งให้พี่ติดตรึง แต่คิดถึงพัทลุงและสงขลา สตูล ปัตตานี ยะลาโสภีตรึงตรา โอ้บางนรา มีวาสนาคงมาอีกที...."คงไม่ถามนะว่า ผมมีคำตอบสำหรับทำข้อสอบในตอนนั้นหรือไม่....😄/ภาพโดย F1 Digitals จาก Pixabay/ทุกวันนี้แม้จะฟังเพลงหลากหลายประเภทขึ้น ทั้งลูกทุ่ง ลูกกรุง เพื่อชีวิต แจ๊ส ป็อบ ร็อค ฮิพฮอพ แต่บทเพลงลูกทุ่งเก่า ๆ ที่เคยได้ยินได้ฟังในอดีตก็ยังไม่เลือนหายไปจากความทรงจำ และก็คงต้องขอขอบคุณเทคโนโลยีแห่งยุคสมัย ที่ทำให้สามารถค้นหาบทเพลงต่าง ๆ เหล่านั้นได้แม้จะเกิดไม่ทันยุคสมัยดังกล่าว แต่ก็สามารถย้อนอดีตไปเรียนรู้ได้จากบทเพลงที่เป็นเสมือนบันทึกหน้าหนึ่งของสังคมไทยฟังเพลง วอนพ่อตากสิน คลิกฟังเพลง ล่องใต้ เวอร์ชั่นต้นฉบับ (ชัยชนะ บุญนะโชติ ) คลิกภาพปกบทความโดย F1 Digitals จาก Pixabay