หากจะพูดถึง "หอจดหมายเหตุ" แล้ว หลายๆ คนคงคิดว่าเป็นเรื่องที่น่าเบื่อ และการเข้าใช้หอจดหมายเหตุนั้นก็สุดแสนจะวุ่นวาย มีขั้นตอนมากมายเหลือเกิน หลายคนคงจะบอกว่า "ห้องสมุดยังนานๆ เข้า หอจดหมายเหตุยิ่งไกลตัวไปใหญ่"อย่างไรก็ตาม หอจดหมายเหตุจะไม่ใช่เรื่องที่น่าเบื่ออีกต่อไป โดยเฉพาะคนที่อยากฟัง "เสียงจากอดีต" เมื่อราว 50 ปีก่อนของเชียงใหม่หอจดหมายเหตุดนตรีล้านนา เจอรัลด์ ไดค์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ เป็นหอจดหมายเหตุออนไลน์ที่สามารถเข้าถึงได้ทั้งจากเว็บไซต์ โทรศัพท์สมาร์ทโฟน มีเนื้อหาที่น่าสนใจหลากหลาย ทั้งบทความเกี่ยวกับเรื่องดนตรีล้านนา สามารถฟังเสียงดนตรีล้านนาและภาพในอดีตได้อย่างง่ายดายที่มาที่ไปของหอจดหมายเหตุแห่งนี้ เกิดจาก "สงกรานต์ สมจันทร์" ได้เดินทางไปประเทศสหรัฐอเมริกาเมื่อปี พ.ศ. 2559 เพื่อรับมอบข้อมูลดนตรีล้านนาอายุเกือบ 50 ปีกว่า จาก อาจารย์ "เจอรัลด์ ไดค์" (Gerald P. Dyck) นักมานุษยวิทยาดนตรี (ethnomusicologist) ชาวอเมริกัน ที่เมื่อกว่า 50 ปีก่อน คือ พ.ศ. 2510-2513 ได้เดินทางมาประเทศไทยเป็นอาจารย์ดนตรี ที่วิทยาลัยพระคริสตธรรมแห่งสภาคริสตจักรแห่งประเทศไทย (Thailand Theological Seminary) ปัจจุบันคือ วิทยาลัยพระคริสตธรรมแมคกิลวารี มหาวิทยาลัยพายัพอาจารย์ไดค์ ใช้เวลาว่างจากการสอนหนังสือสำรวจดนตรีล้านนาทั้งเชียงใหม่และลำพูน เดินทางบันทึกภาพและเสียงหลายพันไฟล์ และส่งมอบกลับคืนประเทศไทยเพื่อจัดทำเป็นหอจดหมายเหตุอย่างไรก็ตาม เพื่อไม่ให้เรื่องราวของ "หอจดหมายเหตุ" เป็นสิ่งที่น่าเบื่อ จึงจัดทำเห็นหอจดหมายเหตุดนตรีออนไลน์แห่งแรกของประเทศ และกลายเป็นหอจดหมายเหตุระดับโลก จากการได้รับการยอมรับจากสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ลอสแองเจลิส ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้นำข้อมูลและลิงห์หอจดหมายเหตุเผยแพร่ในคู่มือการวิจัยด้านมานุษยวิทยาดนตรี (UCLA Ethnomusicology Research Guide) นับเป็นความภาคภูมิใจอย่างมากสามารถสืบค้นข้อมูลดนตรีล้านนา ฟังเสียงเพลงแห่งอดีต ดื่มด่ำกับภาพบุคคล สถานที่ และวัฒนธรรมทางดนตรีล้านนาในทศวรรษ 2510 ได้โดยไม่มีค่าใช้จ่ายจาก http://www.music.cmru.ac.th/archive หอจดหมายเหตุดนตรีล้านนาเจอรัลด์ ไดค์ ศูนย์ความเป็นเลิศด้านดนตรีและนาฏศิลป์ล้านนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ แหล่งเรียนรู้ “หอจดหมายเหตุดนตรีออนไลน์” แห่งเดียวของประเทศ แหล่งการเรียนรู้ระดับโลกของการศึกษาด้านมานุษยวิทยาดนตรี (ethnomusicology) พร้อมแล้วสำหรับทุกท่านที่สนใจเรื่องราวแห่งอดีต เพื่อเข้าใจปัจจุบัน และนำไปศึกษาต่อยอดเพื่อพัฒนาสู่อนาคตที่ยั่งยืน ภาพประกอบบทความ (ภาพที่ 1,2 และ 4) โดยผู้เขียนครับขอขอบคุณภาพที่ 3 จาก หอจดหมายเหตุดนตรีล้านนา เจอรัลด์ ไดค์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่