เราได้เห็นการออกแบบหน้ากากผ้าที่ใช้สวมใส่ช่วงนี้กันอย่างหลากหลายรูปแบบ มีทั้งแบบหน้ากากผ้าสีขาวธรรมดา หน้ากากแบบดาราเกาหลี หน้ากากลายการ์ตูน หน้ากากมีลายปัก มีลูกไม้ ตลอดจนหน้ากากที่ทำจากผ้าไทยแบบที่ท่านผู้นำใส่ให้เห็นเวลาออกสื่อต่าง ๆ ภาพประกอบโดย Min An from Pexels ถ้าไม่พูดถึงเชื้อไวรัสที่กำลังระบาดอย่างรุนแรงจนมีผลกระทบกับผู้คนไปทั่ว การมีหน้ากากแบบต่าง ๆ แสดงถึงความสร้างสรรค์ของคนในชาติได้เป็นอย่างดี แน่นอนว่าคนไทยมีหัว creative มาตั้งแต่ไหนแต่ไร ตามหลักฐานที่ขุดค้นได้ การทอผ้าในดินแดนแหลมทองนี้ มีตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ก่อนจะผ่านช่วงรุ่งเรืองเฟื่องฟู และตกต่ำตามวัฎจักรโลก จนกระทั่ง สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงตั้ง "มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ" ขึ้นเมื่อปีพ.ศ. 2519 เพื่อสนับสนุน ฟื้นฟู และพัฒนาฝีมือการทอของราษฎร ส่งผลให้ผ้าทอไทยค่อย ๆ หวนกลับมาแพร่หลายได้อย่างทุกวันนี้ ปัจจุบันผ้าไทยได้รับความนิยมในการสวมใส่จากเด็กรุ่นใหม่มากขึ้น ค่านิยมที่ว่าผ้าไทยเป็นผ้าโบราณเชย ๆ ที่เหมาะกับคนแก่ ค่อย ๆ ลบเลือนไป โดยเฉพาะเมื่อเกิดปรากฎการณ์ "ออเจ้า" ละครพีเรียดหลังข่าวที่โด่งดังเป็นพลุแตกเมื่อปีก่อน จนทำให้กระแสการสวมใส่ผ้าไทยเป็นไปอย่างแพร่หลาย จนถึงในวันนี้ สิ่งทอไทย ไม่ว่าจะจากภาคเหนือ ภาคอิสาน ภาคกลาง ภาคใต้ ก็ได้รับความนิยม และแฝงตัวอยู่กับสินค้าแฟชั่นอย่างกลมกลืน เมื่อหน้ากากแบบใช้แล้วทิ้งขาดตลาด หน้ากากผ้ากันละอองฝอยจากการไอ จาม ตัวช่วยกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคสู่คนอื่น กลายเป็นสิ่งสำคัญ และจำเป็นในชีวิตประจำวัน เราจึงต้องปรับตัวให้อยู่กับเจ้าหน้ากากน่าเบื่อพวกนี้ให้ได้อย่างมีความสุขกันนะคะ เรามาดูผลงานของนักออกแบบจากผ้าไทยใน พ.ศ.นี้กันว่าจะมีความสวยงามแปลกตากันยังไง หน้ากากผ้าไทลื้อ วัฒนธรรมไทลื้อ มีต้นกำเนิดในจีนสิบสองปันนา ก่อนมีการโยกย้ายถิ่นลงมาทางใต้ จนถึงเขตประเทศไทยราว 200 ปีก่อน ผ้าทอไทลื้อประกอบด้วยเทคนิคการทอหลายรูปแบบ ทั้งการจก การขิด และยกดอก ปัจจุบันเป็นผ้าทอที่เป็นเอกลักษณ์ในแถบจังหวัดน่าน พะเยา และเชียงราย ภาพประกอบโดย คุณนิสิต หน้ากากผ้าแพรวา ผ้าแพรวาเป็นวัฒนธรรมของชาวภูไท ซึ่งมีถิ่นกำเนิดบริเวณแคว้นสิบสองจุไท (ดินแดนส่วนเหนือของลาว และเวียดนาม ซึ่งติดกับภาคใต้ของจีน) วัฒนธรรมภูไทหลั่งไหลลงมาที่เวียดนามและลาว ก่อนที่ผู้คนส่วนหนึ่งจะข้ามฝั่งแม่น้ำโขงเข้ามาตั้งหลักแหล่งอยู่แถบเทือกเขาภูพาน ซึ่งปัจจุบันอยู่ในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์ นครพนม มุกดาหารและ สกลนคร ลวดลายของแพรวามักเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน นิยมพื้นสีแดงคล้ำย้อมด้วยครั่ง มีลายจกสีเหลือง สีน้ำเงิน สีขาว และสีเขียวเข้มกระจายทั้งผืนผ้า ภาพประกอบโดย คุณอัญญาน้อย นอกจากหน้ากากทั้งสองแบบนี้แล้ว ยังมีหน้ากากที่ทำจากผ้าทอในท้องถิ่นอีกมากมายให้เลือกสรร ไม่ว่าจะเป็นผ้าไหม ผ้ามัดหมี่ ผ้าฝ้ายหมักโคลน ผ้าขิด ผ้ายกดอก ผ้าบาติก ฯลฯ ไหน ๆ เราคงต้องใช้หน้ากากไปอีกสักพักใหญ่ ก็ค่อย ๆ เลือกชม เลือกซื้อได้ตามอัธยาศัย การเปลี่ยนหน้ากากหลาย ๆ แบบ ให้เข้ากับเสื้อผ้าที่สวมใส่ทุกวัน ก็คงสวยแปลกตาดี ถือเป็นการแก้เครียดแถมได้อนุรักษ์วัฒนธรรมไทยไปในตัวด้วยนะคะ สวัสดีค่ะ Cover Photo by คุณอัญญาน้อย