ยาเหน็บช่องคลอด หรือ ยาสอดช่องคลอด เป็นยาที่หลายคนอาจจะไม่เคยรู้จัก หรือไม่เคยได้ลองใช้มาก่อนโดยเฉพาะคุณผู้ชายทั้งหลาย ก็แน่นอนค่ะเพราะว่ายานี้เป็นยารูปแบบหนึ่งที่ถูกคิดค้นและผลิตขึ้นสำหรับรักษาอาการผิดปกติต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นภายในบริเวณช่องคลอดของอวัยวะเพศหญิงนั่นเอง แต่ไม่ว่าจะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชาย หรือไม่ว่าเพศไหน ๆ ก็ตามก็สามารถเข้ามาอ่านบทความนี้กันได้นะคะ รับรองว่าจะได้ความรู้เกี่ยวกับยาเหน็บช่องคลอดกันไปอย่างแน่นอน เอาละค่ะ เรามาทำความรู้จักกับยาเหน็บช่องคลอดกันเลยดีกว่า ภาพประกอบถ่ายโดย ผู้เขียน ยาเหน็บช่องคลอดหน้าตาเป็นยังไงกันนะ ? ยาเหน็บช่องคลอดทั่ว ๆ ไปก็จะมีลักษณะเป็นยาเม็ดธรรมดาค่ะ รูปร่างก็อาจจะแตกต่างกันไปได้แล้วแต่บริษัทผู้ผลิต แต่ส่วนใหญ่ก็จะเป็นเม็ดรูปทรงวงรี มีขนาดค่อนข้างใหญ่กว่ายาเม็ดสำหรับรับประทานทั่วไป แต่ก็ไม่ได้ใหญ่มากจนทำให้ผู้ใช้รู้สึกระคายเคืองนะคะ ทั้งนี้ก็อาจจะมีการพัฒนายาเหน็บช่องคลอดรูปแบบหรือหน้าตาใหม่ ๆ ออกมาได้อีกในอนาคตค่ะ ภาพโดย freepik ยาเหน็บช่องคลอดใช้รักษาอะไร ? การที่จะระบุได้ว่ายาเหน็บช่องคลอดนั้นใช้รักษาอะไรจะต้องดูที่ตัวยาสำคัญเป็นหลักค่ะ แต่โดยทั่วไปตัวยาที่ถูกทำเป็นยาเหน็บช่องคลอดมากที่สุดจะเป็น “ยาฆ่าเชื้อรา” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อรักษาอาการติดเชื้อราในช่องคลอดที่อาจพบได้ในบุคคลที่มีความเสี่ยงต่าง ๆ เช่น กำลังตั้งครรภ์ มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง กำลังได้รับยากดภูมิคุ้มกัน เป็นต้น วิธีการใช้ยาเหน็บช่องคลอด สำหรับวิธีการใช้ยาเหน็บช่องคลอดซึ่งเป็นไฮไลต์สำคัญของบทความนี้ ก็มีขั้นตอนดังนี้ค่ะ 1. อ่านฉลากยาก่อนทุกครั้ง ผู้เขียนจะต้องเน้นย้ำกำชับให้ผู้ใช้ยาทุกท่านต้องอ่านฉลากยาก่อนเสมอ ก็เพื่อที่เราจะได้เข้าใจวิธีการใช้ยาอย่างถูกต้อง เพราะจากประสบการณ์ที่ผู้เขียนเคยทำงานมาก็พบว่าสาเหตุหลักของการใช้ยาผิดวิธีก็เนื่องมาจากการไม่อ่านฉลากก่อนนี่แหละค่ะ โดยทั่วไปบนฉลากยาเหน็บช่องคลอดก็ควรจะมีการระบุว่าจะต้องเหน็บกี่วัน พร้อมกับมีวิธีแหนะนำการใช้ยาบอกอยู่คร่าว ๆ แล้วค่ะ และหากแพทย์มีการสั่งใช้ยาเหน็บช่องคลอดหลายเม็ด เราก็ต้องใช้ยานั้นต่อเนื่องกันจนหมดครบทุกเม็ด ไม่ควรหยุดยาเองแม้ว่าอาการจะหายแล้วค่ะ 2. ตัดเล็บให้สั้น ล้างมือให้สะอาด แล้วแกะยาออกจากห่อ สำหรับข้อต่อมาก็ถือว่าเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะต้องปฏิบัติเช่นกัน นั่นก็คือการตัดเล็บและล้างมือนั่นเอง เนื่องจากเราจะต้องใช้นิ้วมือเป็นเครื่องมือช่วยในการสอดยาเข้าไปในช่องคลอด ดังนั้นหากเราไว้เล็บยาวก็อาจจะเกิดการระคายเคือง หรือหากไม่ล้างมือให้สะอาดก่อนก็อาจทำให้มีเชื้อโรคปนเปื้อนเข้าไปภายในได้ค่ะ 3. นำเม็ดยาจุ่มลงในน้ำสะอาด หลังจากแกะเม็ดยาออกจากห่อแล้ว ก็ให้เรานำเม็ดยานั้นจุ่มลงในน้ำสะอาดให้พอเปียก หรือนับประมาณ 1-2 วินาทีแล้วเอาขึ้นได้เลย อย่าจุ่มนานจนยาละลายนะคะ และที่เราจะต้องจุ่มยาลงในน้ำก่อนนั้นก็เพื่อให้เม็ดยามีความลื่นเพื่อช่วยลดการระคายเคืองขณะสอดยานั่นเอง ภาพโดย freepik 4. ขั้นตอนการสอดยา สำหรับท่าทางที่เราจะแนะนำให้ทำขณะสอดยาก็คือท่านอนหงายค่ะ จากนั้นให้ชันเข่าขึ้น แยกขาออก แล้วสอดยาเข้าไปในช่องคลอดโดยใช้นิ้วมือช่วยดันเข้าไปให้ลึกที่สุดเท่าที่จะทำได้ เสร็จแล้วให้นอนค้างอยู่ในท่านอนหงายสักครู่ประมาณ 15 นาที เพื่อป้องกันไม่ให้ยาละลายไหลออกจากช่องคลอด หรือเม็ดยาหลุดออกจากช่องคลอด ตัวยาจะค่อย ๆ ละลายออกมารักษาอาการติดเชื้อค่ะ ทั้งนี้ หากหลังเหน็บยาแล้วนอนค้างท่าเดิมไปแล้ว 15 นาทีแต่ก็ยังมีส่วนของยาละลายออกมาก็ไม่ต้องกังวลใจไปนะคะ เราสามารถทำกิจกรรมอื่น ๆ เช่นลุกขึ้นเดินไปมาได้ตามปกติ แต่แนะนำให้หากระดาษชำระหรือแผ่นอนามัยรองซับของเหลวนั้นได้เพื่อป้องกันการเลอะเปื้อนค่ะ ภาพโดย freepik และทั้งหมดนี้ก็คือวิธีการใช้ยาเหน็บช่องคลอดแบบที่เป็นยาเม็ดและไม่มีอุปกรณ์ช่วยสอดนะคะ จะเห็นได้ว่าไม่น่ากลัว ไม่มีขั้นตอนที่ยุ่งยากเลย แต่ที่สำคัญคือเราจะต้องใช้ยาให้ครบตามที่ฉลากระบุ นอกจากนี้หากเป็นการใช้ยาเหน็บช่องคลอดเพื่อรักษาการติดเชื้อราเราก็ควรจะปรึกษาพูดคุยกับแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อให้ทราบสาเหตุของการติดเชื้อรานั้น ๆ เพื่อจะได้ทราบวิธีการป้องกันไม่ให้เป็นซ้ำได้อีกในอนาคตค่ะ สำหรับบทความนี้ก็จบลงเพียงเท่านี้ แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้านะคะ :D *บทความนี้เขียนและเรียบเรียงโดยผู้เขียน (เภสัชกร) อ้างอิงข้อมูลวิธีการใช้ยาเหน็บช่องคลอดจาก คู่มือทักษะตามเกณฑ์ความรู้ความสามารถทางวิชาชีพของผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม สภาเภสัชกรรม ภาพประกอบปกบทความถ่ายโดย LaChrome จาก Pixabay