" กว๊านพะเยาแหล่งชีวิต ศักดิ์สิทธิ์พระเจ้าตนหลวง บวงสรวงพ่อขุนงำเมือง งามลือเลื่องดอยบุษราคัม " มาพะเยาทุกคนก็มักจะนึกถึงกว๊านพะเยาจนลืมไปว่าเมืองพะเยานั้นไม่ได้มีแค่กว๊านพะเยาที่เป็นจุดเด่น แต่รอบๆกว๊านพะเยานั้นมีวัฒนธรรมต่างๆวิถีชีวิตของชาวบ้านบริเวณนั้น และที่พึ่งทางจิตใจของชาวพะเยาที่นับถือ ศรัทธา ก็คือวัดคู่บ้านคู่เมือง " วัดศรีโคมคำ " วิหารหลวง (เครดิตรูปภาพโดยผู้เขียน) วิหารหลวงเป็นวิหารที่ประดิษฐานพระพุทธรูปศิลปะเชียงแสน องค์ใหญ่ที่สุดในล้านาไทย มีชื่อว่า พระเจ้าองค์หลวงหรือพระเจ้าตนหลวง ที่มีพุทธลักษณะงดงามมาก ศิลปะที่เหในวิหารหรือตัววิหารเองเป็นศิลปะล้านนาทั่วไป แต่หน้าบันของวิหารหลวงนี้ทำเป็นลายพันธุ์พฤกษาเต็มพื้นที่ ซึ่งถือเป็นเอกลักษณ์ประการหนึ่งของสถาปัตยกรรมที่สร้างหรือปฏิสังขรณ์โดยครูบาเจ้าศรีวิชัยที่นำลักษณะของสถาปัตยกรรมภาคกลางเข้าไปผสมผสานอย่างลงตัว พระเจ้าองค์หลวงหรือพระเจ้าตนหลวงประดิษฐานในวิหารหลวง (เครดิตรูปภาพโดยผู้เขียน) พระเจ้าตนหลวงเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยขนาดใหญ่ ขนาดหน้าตักกว้าง 14 เมตร สูง 18 เมตร มีประวัติเล่าสืบต่อกันมาว่า เมื่อครั้งพุทธกาลพญานาคได้เข้าเฝ้าพระพุทธองค์และเกิดศรัทธาที่จะสร้างพระพุทธรูปองค์ใหญ่จึงนำำทองคำมาให้ตายาย ที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ริมกว๊านพะเยา เพื่อสร้างพระพุทธรูป อุโบสถกลางน้ำหรือวิหารครูบาศรีวิชัย (เครดิตรูปภาพโดยผู้เขียน) วิหารครูบาศรีวิชัย ซึ่งสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2491 แม้จะเป็นอาคารที่สร้างหลังยุคครูบาเจ้าศรีวิชัย แต่ลวดลายบนหน้าแหนบก็ยังมีรูปเสือ สัตว์ประจำปีเกิดของท่าน แต่ที่ยิ่งไปกว่านั้น ภายในวิหารหลังนี้มีหลายสิ่งที่ไม่ได้สามารถหาชมได้ทั่วไปตามวัดวาอารามที่ครูบาศรีวิชัยได้มาบูรณปฏิสังขรณ์ ไม่ว่าจะเป็นกู่บรรจุอัฐิของครูบาเจ้าศรีวิชัย รวมไปถึงรูปหล่อครูบาศรีวิชัยแบบดั้งเดิมฝีมือช่างท้องถิ่น ที่นี่มีรอยมือข้างซ้ายและรอยเท้าทั้งสองข้างของครูบาศรีวิชัยบนแผ่นหินทราย ซึ่งครูบาเจ้าศรีวิชัยได้ประทับไว้เพื่อเป็นที่ระลึกแก่ศิษยานุศิลป์และชาวจังหวัดพะเยา รอบๆวิหารเป็นน้ำและข้างหลังวิหารสามารถเห็นวิวของกว๊านพะเยาได้เต็มตาโดยไม่มีสิ่งที่บดบังทัศนียภาพ และเห็นวิถีชีวิตของชาวพะเยา (เครดิตรูปภาพโดยผู้เขียน) (เครดิตรูปภาพโดยผู้เขียน) พระเจ้าตนหลวง ไม่เป็นแค่เพียงพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองพะเยาเท่านั้น แต่ยังถือเป็นพะพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของอาณาจักรล้านนาไทยด้วย ทุกปีในช่วงวันวิสาขบูชาจะมีการนมัสการเป็นประจำ เรียกว่า นมัสการพระเจ้าองค์หลวงเดือนแปด (เครดิตรูปภาพประกอบโดยผู้เขียน) อยากนำเสนอเพื่อนๆเมื่อนึกไม่ออกว่าจะเที่ยวที่ไหนหลังที่สถานะการณ์ของโควิด 19 นั้นดีขึ้นและเราสามารถออกไปเที่ยวได้แล้ว ก็แนะนำวัดศรีโคมคำ(พระเจ้าตนหลวง)ที่เป็นวัดประจำเมืองพะเยา อยู่ในตัวเมืองพะเยาและเดินทางสะดวกถึงไม่มีรถส่วนตัวก็สามารถมากราบไหว้พระเจ้าตนหลวงได้ โดยการเดินทางนั้นใครที่ไม่มีรถส่วนตัวสามารถขึ้นรถจากจังหวัดอื่นมาลงที่ ขนส่งจังหวัดพะเยาจะมีรถโดยสารที่สามารถพาเพื่อนๆเที่ยวในเมืองพะเยาได้ และจะบอกว่าในช่วงเดือน มิถุนายนเป็นต้นไปพะเยาอากาศดีมากเนื่องจากพะเยาเป็นเมืองที่มีภูเขาล้อมรอบ ผู้คนส่วนมากก็เป็นคนท้องถิ่นไม่ค่อยวุ่นวาย เรียบๆ ซึ่งเราเชื่อว่าถ้าเพื่อนลองมาเที่ยวดูแล้วก็คงจะได้อากาศดีๆกลับไปเติมพลังในการทำงานต่อไปแน่นอน