ถ้าพูดถึงช่วงฤดูร้อนอากาศร้อน อารมณ์ของคนก็ไม่ต่างกันเลย แต่ถ้าให้นึกถึงอะไรบ้างเพื่อคลายอากาศที่ร้อนไม่ว่าจะเป็นสถานที่ ห้องแอร์เย็นฉ่ำที่บ้าน ว่ายน้ำเล่นในสระน้ำกว้าง ๆ หรือจะไปเดินห้างตากแอร์ทั้งวันพร้อมเดินเลือกซื้อสินค้าเพลิน ๆ ส่วนอาหารการกิน ต้องได้กินไอศครีมเย็น ๆ สักถ้วยเพื่อคลายร้อน แต่ในฤดูร้อนที่ผู้เขียนนึกถึงนั่นคือ การไปนอนค้างคืนตามไร่ นา เพื่อที่จะได้เดินเข้าป่ารับอากาศบริสุทธิ์ ไปตามลำห้วยต่าง ๆ รับความเย็นสบายจากกลิ่นไอของน้ำและป่าที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยธรรมชาติ จะไปกับเพื่อน ๆ หรือครอบครัวก็ได้ ใช้วิถีชีวิตตามคนบนดอย อยู่ง่าย กินง่าย วันนี้ผู้เขียนจะพาผู้อ่านที่น่ารักทุกท่านไปรู้จักกับการเดินเข้าป่า ไปตามลำห้วยจับสัตว์น้ำที่ชาวบ้านมักมาทำอาหารกัน ไปดูกันว่ามีวิธีจับสัตว์ในลำห้วยกันอย่างไร และมีสัตว์อะไรอยู่ในลำห้วย บ้างวิธีการจับสัตว์ในลำห้วย มี 2 วิธี1. วิธีการแบบ กั้นห้วยจับสัตว์น้ำ ตอเซอปว่า (ภาษากะเหรี่ยง) คือการแบ่งกั้นห้วยอีกข้างหนึ่งให้น้ำไหลตามปกติ เพื่อจะปิดกั้นอีกข้างโดยใช้ดินเหนียว (หาได้ตามบริเวณที่จะกั้นน้ำ ส่วนมากในห้วยจะมีดินเหนียวเยอะ) และหิน ทรายในลำห้วย จนน้ำข้างที่ปิดไม่มีน้ำซึมแล้ว ก็ลงมือช่วยกันตักน้ำทิ้ง (ใช้มือกวักน้ำทิ้ง หรือรองเท้า อุปกรณ์อื่น ๆ ที่ช่วยให้น้ำแห้งเร็ว เพื่อที่จะสัตว์น้ำได้ง่ายขึ้น2. วิธีการแบบเย็บ ที่ตัก ซวย (ภาษากะเหรี่ยง) คือการนำเอาตาข่ายที่ถี่ ๆ หน่อย มาเย็บเป็นรูปแบบเหมือนที่กรองน้ำ ส่วนที่จับวงกลมจะใช้เส้นไม้ใผ่มาดัดเป็นวงกลม เพื่อจะได้ดักจับปลาได้ง่ายสัตว์น้ำตามลำห้วยคนป่าคนดอยมักจะกินสัตว์น้ำ เดะป่อหยะโพ (ภาษากะเหรี่ยง) ตามลำห้วยมาประกอบอาหารกัน (ชื่อเรียกเป็นภาษาไทยบางชนิดผู้เขียนไม่ทราบแน่ชัด แต่จะเรียกตามภาษากะเหรี่ยงนะคะ) ได้แก่ แชว่ (ปู) ลักษณะเหมือนปูนา แต่ตัวจะใหญ่กว่าปูนา 3 เท่า เนื้อปูจะเยอะ ช่วงเดือน มกราคม - มีนาคม ของทุกปี ปูจะตัวอ้วน ต้องหาจับปูกินช่วงนี้แหละค่ะโดปูหลุ (ปลา ที่มีลักษณะเป็นสีเหลืองอ่อน มีลายตำลำตัว มีขนาดเล็ก) หยะหลิ (ปลาหลิน ลักษณะเป็นสีดำ มีเกล็ด ตัวเล็ก คล้ายปลาดุก) ซอเดาะ (กุ้ง) เหมือนกุ้งที่เลี้ยงในบ่อน้ำ แต่ในลำห้วยมีทั้งกุ้งตัวเล็ก และกุ้งขนาดใหญ่เบอคะ (ลูกอ๊อด) ลักษณะตัวกลม มีหางถ้ามีอายุที่แก่แล้ว จะเริ่มกลายเป็นกบค่ะเดะ (กบ) ลักษณะเป็นสีออกน้ำตาล ขนาดของหลังกบวัดได้ประมาณ 3 นิ้วมือ ซึ่งกบในลำห้วยมีน่องที่ใหญ่เนื้อเยอะด้วยค่ะสัตว์น้ำเหล่านี้มีตามธรรมชาติ ส่วนใหญ่ชาวบ้านจะนำมาประกอบอาหารโดยกับอุ๊บใส่ใบตอง หรือในกระบอกไม้ใผ่ค่ะทุกภาพถ่าย โดยผู้เขียน