ปัจจุบันสะเต็มศึกษามีส่วนสำคัญอย่างยิ่งในการเรียนกาารสอน เพราะเป็นการศึกษาที่บูรณการความรู้ระหว่างศาสตร์ต่าง ๆ อันประกอบด้วย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรม และคณิตศาสตร์ เข้าด้วยกัน วัตถุประสงค์ของสะเต็มศึกษาคือ สามารถนำความรู้ไปใช้แก้ปัญหา และสามารถพัฒนากระบวนการใหม่ ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิตและการประกอบอาชีพในอนาคต STEMS ย่อมาจาก Science, Technology, Engineering, Mathematics ทั้งสี่ศาสตร์เชื่อมโยงกันอย่างเหนียวแน่น กล่าวคือ คณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์เป็นเครื่องมือที่วิศวกรใช้สร้างสรรค์เครื่องจักรกลใหม่ ๆ ส่วนการค้นพบทางวิทยาศาสตร์ก็เป็นแรงกระตุ้นให้วิศวกรแก้ปัญหาต่าง ๆ ที่ไม่เคยทำได้ ด้วยความที่สะเต็มมีบทบาทอย่างสูงต่อการศึกษาของเยาวชน เราจึงจะมาแนะนำหนังสือที่เกี่ยวกับสะเต็ม โดยในบทความนี้จะขอแนะนำ หนังสือ วิทยาศาสตร์ อ่านได้ เล่นได้ ที่เป็นเล่มหนึ่งในชุด STEM เตรียมความรู้สู่สะเต็มศึกษาสำหรับเด็กอายุ 7-12 ปีหนังสือ วิทยาศาสตร์ อ่านได้ เล่นได้ เขียนโดย แซม ฮัทชินสัน แปลโดย ออกแบบและวาดภาพประกอบโดย วิกกี้ บาร์เกอร์ แปลโดย สิทธิพร ยะศะนพ จัดพิมพ์โดย Amarin Comics ราคาปก 99 บาท ภายในเล่มพิมพ์สี่สีทั้งเล่ม ปกหน้าของหนังสือ ปกหลังของหนังสือ หนังสืออธิบายความหมายของวิทยาศาสตร์ว่า เป็นมากกว่าของเหลวและหลอดทดลอง หากแต่เป้าหมายของวิทยาศาสตร์คือ การพยายามทำความเข้าใจโลกที่อยู่รอบตัว เรียนรู้จากสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้นและนำข้อมูลที่ได้ไปใช้ อย่างไรก็ตาม ข้อมูลต้องมาจากการทดลองที่เข้มงวดเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่น่าเชื่อถือ หากไม่มีการพิสูจน์ ความคิดก็จะเป็นเพียงความคิด ไม่ใช่ข้อเท็จจริงทางวิทยาศาสตร์ จากนั้นหนังสือฯก็นำเสนอกิจกรรมวิทยาศาสตร์ที่น่าสนใจมากมาย ซึ่งเด็กจะได้เรียนรู้เรื่องราวทางวิทยาศาสตร์ผ่านกิจกรรมสนุก ๆ เหล่านี้ ยกตัวอย่างเช่น กิจกรรมเวทมนตร์แห่งเงา เมื่อมีบางสิ่งมาคั่นกลางลำแสง จะทำให้เกิดเงา ในเวลากลางวันแสงจากดวงอาทิตย์จะสะท้อนกับวัตถุทำให้เรามองเห็นวัตถุนั้น ๆ ในทางกลับกัน ตอนกลางคืนไม่มีแสงอาทิตย์ เราจึงมองไม่เห็นสิ่งต่าง ๆ รอบตัว ดังนั้นเงาคือตัวอย่างของความมืดที่เรามองเห็น ในกิจกรรมนี้เด็กจะได้เล่นเกมจับคู่เงา ซึ่งช่วยฝึกการสังเกต นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างการเล่นเงาเป็นสัตว์ต่าง ๆ ด้วยเล่นเงาตามตัวอย่างในหนังสือกิจกรรมคลื่นเสียง คลื่นเสียงเกิดจากการสั่นสะเทือน ส่วนลักษณะของเสียงที่ได้ยินขึ้นอยู่กับความถี่ ช่วงกว้างของคลื่น และตัวกลางที่เสียงเดินทางผ่านก่อนจะมาถึงเรา โดยหนังสือฯอธิบายลักษณะของเสียงไว้สี่แบบคือ เบา ดัง ทุ้ม แหลมสัญลักษณ์ของเสียงเบา ดัง ทุ้ม แหลมจากนั้นเด็กต้องสังเกตและจับคู่ต้นกำเนิดของเสียงกับลักษณะของเสียงเกมจับคู่ต้นกำเนิดเสียงกับคลื่นเสียง ตัวอย่างโจทย์คือหนู ซึ่งร้องเสียงแหลม กิจกรรมการเปลี่ยนสถานะ กิจกรรมนี้น่าสนใจมาก เพราะสอนให้เด็กเข้าใจว่าวัตถุสามารถเปลี่ยนสถานะได้ โดยน้ำจะกลายเป็นหิมะหรือน้ำแข็งเมื่ออุณหภูมิต่ำกว่า 0 องศาเซลเซียส และกลายเป็นไอน้ำเมื่ออุณหภูมิสูงกว่า 100 องศาเซลเซียส หนังสือจะให้โจทย์มา เช่น -10 องศาเซลเซียส/14 องศาฟาเรนไฮต์ จากนั้นก็ให้เด็กวาดภาพออกมาว่า น้ำในแก้วที่มีอุณหภูมิดังกล่าวควรจะเป็นอย่างไรสัญลักษณ์ของน้ำแข็ง น้ำ ไอน้ำโจทย์จะมาในรูปของตัวเลขอุณหภูมิต่าง ๆ เด็กต้องพิจารณาและวาดลักษณะของน้ำในแก้ว ตัวอย่างโจทย์ในภาพคือ อุณหภูมิ -10 องศาเซลเซียส/14 องศาฟาเรนไฮต์ จะเห็นได้ว่าเด็กไม่ได้เรียนรู้จากเนื้อหาเพียงอย่างเดียว แต่ได้เรียนรู้ผ่านการเล่นเกมและกิจกรรมต่าง ๆ ด้วย จึงทำให้รู้สึกสนุก ไม่น่าเบื่อ นอกจากนี้ภาพในเล่มยังมีสีสันสวยงามและน่าดึงดูด ด้ววยเหตุนี้จึงกล่าวได้ว่า หนังสือ วิทยาศาสตร์ อ่านได้ เล่นได้ เป็นหนังสือที่ให้ท้ังความรู้และความเพลิดเพลิน จึงเหมาะกับเด็กยุคใหม่ที่ต้องการการเรียนรู้ในแบบที่สนุกและน่าสนใจ แทนที่จะเป็นเพียงการอ่านหรือการท่องเหมือนเมื่อก่อน ภาพทั้งหมดถ่ายโดยผู้เขียน