ภาพจากผู้เขียน ขึ้นเขาเผาหลาม คนเขียน ริมป่า งานบุญประเพณีแต่ละถิ่นแต่ละภาคมีประเพณีแปลกๆ ซึ่งประเพณีที่ว่าแปลกๆ นั้นแฝงไว้ด้วยบุญทุกถิ่น เชิญชวนคนมาทำบุญ เชิญชวนคนให้อนุรักษ์ประเพณีนั้นๆ ไว้ให้ลูกหลานสืบทอดต่อๆ กันไป คนรุ่นหลังจะได้เห็นได้ดูกันเป็นบุญตา บางประเพณีหายไปจากถิ่นเพราะไม่มีใครทำต่อ อาจจะเพราะความสะดวกสบายมาเยือนเกือบถึงบันไดบ้าน ประเพณีหลายอย่างจึงลางเลือนไป เช่น สารทไทย เมื่อก่อนต้องกวนกระยาสารทกันเอง การกวนยุ่งยาก มีทั้งข้าวตอก ถั่วคั่ว งาคั่ว หลายขั้นตอน จึงค่อยๆ ห่างและหายไปในที่สุด แต่ประเพณีเผาข้าวหลามกลางเดือน 3 ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 3 เป็นการนับเดือนแบบไทยๆ เดือนอ้าย คือเดือน 1 ไทยจะอยู่ประมาณปลายเดือนธันวาคมถึงมกราคมต้นๆ เดือน เดือนยี่ คือเดือน 2 ไทยจะอยู่ประมาณเดือนมกราคมถึงปลายเดือนและเดือน 3 ไทยจะอยู่ปลายๆ เดือนมกราคมถึงกุมภาพันธ์ ประเพณีนี้ยังมีอยู่ ยังไม่หมดไป ยังคงสืบทอดกันต่อๆ มาจนถึงทุกวันนี้ซึ่งทุกบ้านจะเผาข้าวหลามเพื่อนำข้าวหลามไปทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว แม้บางบ้านไม่สะดวกเผาก็ใช้นวิธีสั่งซื้อจากคนที่เผา กระบอกละเท่าไหร่ก็ว่ากันไปแล้วแต่ความใหญ่ของกระบอก ความจุของข้าวมากน้อยแค่ไหนก็ตั้งราคากันไป บางคนแบ่งปันกันเลยจ้ะ ไม่ต้องซื้อนะจ๊ะอะไรทำนองนี้ ส่วนคนที่ขอซื้อบอกว่าจะเอาไปทำบุญก็คิดราคาเฉพาะที่ขอซื้อ ส่วนที่ให้ต่างหาก น้ำจิตน้ำใจปันกันตลอดมา สมัยก่อน รุ่นปู่ย่า ตาทวด เมื่อเผาข้าวหลามเสร็จแล้วก็เตรียมข้าวหลามใส่ย่ามบ้าง ใส่ถุงหิ้วบ้าง ออกเดินทางไปขึ้นเขาดงยาง เพื่อไหว้พระและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ชาวบ้านแถบนี้นิยมไปขึ้นเขาหลังจากเผาข้าวหลามเสร็จ สมัยนั้นไม่มีรถ ไม่มีทางรถ มีแต่ทางเดินเท่านั้น ผู้ที่จะไปไหว้พระบนเขาต้องเดินเท้า มีป่าตลอดเส้นทางจึงไม่ร้อน ชาวบ้านจึงไม่รู้สึกเหนื่อยล้าแม้จะไกลจากบ้านมากก็ตาม ออกจากบ้านแต่เช้ามืดไปถึงเขาดงยางก็เกือบเพล ต่อมา มีถนนตัดผ่านเป็นถนนสาย 304 ผ่านหน้าวัดเขาดงยาง เมื่อก่อนเรียกอย่างนั้นแต่ตอนนี้เปลี่ยนเป็นวัดสุวรรณคีรีอยู่ในเขตอำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา ความสะดวกสบายมาถึง ความเจริญของวัดก็ตามมาเป็นลำดับ ทางขึ้นเขาเมื่อก่อนเป็นทางเดินธรรมดาๆ เดินค่อนข้างลำบาก เดี๋ยวนี้เป็นบันได 600 กว่าขั้นเดินขึ้นสะดวกสบาย ก่อนนี้ไม่มีงานบุญจัดที่วัดเช่นเดี๋ยวนี้ ใครอยากไปก็ไป ถ้าจะขึ้นเขาต้องเตรียมน้ำ ข้าวหลามไปกินระหว่างเดินทางด้วย มาปัจจุบันนี้มีงานบุญที่เรียกว่า ประเพณีขึ้นเขาเผาข้าวหลาม จัดยิ่งใหญ่ มีการแข่งขันเผาข้าวหลาม มีร้านค้าขายของเป็นร้อยร้านที่ขาดไม่ได้คือร้านขายข้าวหลามซึ่งขายเป็นแถวยาวให้ลูกค้าเลือกซื้อกันอย่างจุใจ นอกจากข้าวหลามมีของกินขายอีกมากมายชนิดที่ว่าจะกินอะไรดี เยอะแยะไปหมด วัดสุวรรณคีรีแห่งนี้มีหลวงพ่อทันใจให้กราบไหว้ขอพร มีจุดไหว้พระทำบุญก่อนขึ้นเขา บนยอดเขามีองค์พระพุทธรูปและรอยพระพุทธบาทให้กราบไหว้อีกด้วย ประเพณีขึ้นเขาเผาข้าวหลามจัดทุกปีเฉพาะวันขึ้น 14 ค่ำเดือน 3 เป็นวันเริ่มงานและวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 3 เป็นวันพระใหญ่ วันมาฆบูชา จัดแค่ 2 วันเท่านั้นสำหรับท่านใดที่อยากจะไปกราบหลวงพ่อทันใจ กราบพระที่วัดสุวรรณคีรีและไปขึ้นเขาดงยางก็สามารถไปได้ทุกวันจ้ะแต่จะเงียบหน่อยเพราะไม่มีเพื่อนขึ้นมากๆ เช่นวันงาน