การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารให้ออกสู่ตลาดสำเร็จนั้นนอกจากจะต้องตีโจทย์ของลูกค้าเป้าหมาย (Target group) ให้แตกแล้ว ว่าสินค้านั้นควรเป็นรูปลักษณ์แบบไหน ราคาเท่าไหร่ แผนกวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ควรต้องพิจารณาเกณฑ์อื่นๆที่เกี่ยวข้องให้รอบด้าน เพราะอาหารแต่ละประเภทมีหลักในการพัฒนาสูตร กฎหมายอาหารที่ควบคุมไม่เหมือนกัน เพื่อป้องกันไม่ให้เวลาที่ใช้ในการพัฒนาสินค้าต้องสูญเปล่า การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารให้ประสบความสำเร็จ มี 3 หัวข้อที่ต้องพิจารณา 1. วัตถุดิบที่เหมาะสม การเลือกวัตถุดิบมีส่วนสำคัญเป็นอย่างมากในการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร เนื่องจากเราต้องใช้วัตถุดิบนั้นในการสื่อสารกับลูกค้า ดังนั้นเราต้องรู้ว่าช่วงนี้ลูกค้ากำลังสนใจเรื่องไหนเป็นพิเศษ เช่น ช่วงนี้ลูกค้ามีความกังวลเกี่ยวกับโควิด 19 มาก วัตถุดิบที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายแข็งแรงจึงได้รับความสนใจมากกว่าวัตถุดิบตัวอื่นที่ช่วยในเรื่องผิวพรรณหรือรูปร่าง เป็นต้น เราควรเลือกวัตถุดิบที่มีความคงตัว (Stable) เมื่ออยู่ในผลิตภัณฑ์นั้นๆ เนื่องจากวัตถุดิบแต่ละตัวมีความคงตัวไม่เท่ากันเมื่ออยู่ในผลิตภัณฑ์ในรูปแบบน้ำหรือแบบเม็ด มีความเป็นกรดสูงหรือต่ำ เป็นต้น ราคาของสูตรที่พัฒนาก็ควรอยู่ในกรอบที่ฝ่ายขายกำหนดมา ดังนั้นวัตถุดิบนอกจากจะน่าสนใจอยู่ในกระแส มีความคงตัวในผลิตภัณฑ์แล้ว ราคาต้องเอื้อมถึงด้วย 2. กระบวนการผลิตที่เหมาะสม บ่อยครั้งในการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารในห้องทดลองจะตกม้าตายเมื่อเข้าสู่การผลิตจริง เนื่องจากในห้องทดลองนั้นเป็นการทดลองที่ระดับเล็ก ทั้งการใช้สารที่น้อยกว่า อุปกรณ์หรือเครื่องมือที่ขนาดเล็กกว่าการผลิตจริงหลายเท่าตัว ทำให้เกิดช่องว่างระหว่างการทดลองในห้องทดลองกับการผลิตจริง โดยเฉพาะถ้าองค์กรนั้นไม่มี line การผลิตเป็นของตัวเอง ต้องจ้างโรงงานข้างนอกผลิต (OEM - Original Equipment Manufacturer หรือที่นิยมเรียกกันว่า Out Source เพราะเราจะไม่รู้เลยว่าโรงงานที่เราจะไปจ้างผลิตนั้น match กันกับกระบวนการผลิตในห้องทดลองที่เราใช้หรือไม่ การป้องกันความผิดพลาดที่จะเกิดขึ้นคือเราควรไปตรวจสอบ (Audit) line การผลิตของ OEM นั้นๆจนกระจ่างจริงๆ รวมถึงทำการทดลองที่ line การผลิตนั้นในปริมาณที่ไม่น้อยกว่าการผลิตจริงจนมากเกินไป (ไม่ควรน้อยกว่า 1 ใน 3 ของการผลิตจริง) 3. กฎหมายอาหาร เป็นสิ่งที่ควรนำมาพิจารณาร่วมด้วย เนื่องจาก อย. (สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา) อนุญาตให้ใช้วัตถุดิบแต่ละตัวในผลิตภัณฑ์แต่ละประเภทไม่เหมือนกัน ก่อนที่แผนกพัฒนาผลิตภัณฑ์จะเลือกวัตถุดิบตัวไหนมาใช้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารจึงต้องมีการพิจารณาเกณฑ์กฎหมายอาหารต่างๆตามที่ อย. กำหนดไว้ เพื่อไม่ให้มีปัญหาในการขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์ และการโฆษณาเกินจริง เมื่อเราพิจารณาองค์ประกอบดังที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ก็จะทำให้การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารนั้นตอบโจทย์ลูกค้าและประสบความสำเร็จในการออกสู่ตลาดได้ทันตามแผนที่องค์กรกำหนดไว้ ขอบคุณรูปภาพจาก Pixabay.com: รูปปกโดย AlbanyColley / รูปประกอบที่ 1 โดย stevepb / รูปประกอบที่ 2 โดย ecoyou / รูปประกอบที่ 3 โดย succo