ไลฟ์แฮ็ก
วิกฤติศตวรรษที่ 21 COVID-19 vs โรคระบาดอื่นๆในอดีต
นับตั้งแต่โลกก้าวเข้าสู่ศตวรรษที่ 21 เกิดโรคระบาดขึ้นแล้วหลายครั้ง ซึ่งหลายประเทศทั่วโลกล้วนได้รับผลกระทบกันถ้วนหน้า แต่ก็สามารถผ่านวิกฤติสาธารณสุขเหล่านั้นมาได้จนถึงปัจจุบัน เรามาทบทวนกันค่ะว่าตั้งแต่ปี 2000 เป็นต้นมา เกิดโรคระบาดอะไรเกิดขึ้นบ้าง ก่อนที่จะมาถึงโรคโควิด-19
// เครดิตภาพประกอบ (ฟรี) จาก Canva Application : คำค้น Sick //
พ.ศ. 2545 เกิดโรคอุบัติใหม่ คือ โรคซาร์ส (SARS) โรคซาร์สมีสาเหตุมาจากเชื้อไวรัสโคโรนา พบครั้งแรกที่มณฑลกวางตุ้ง ประเทศจีน ก่อนจะลุกลามไปยังฮ่องกง และประเทศอื่น ๆ โรคนี้สามารถติดต่อได้ทางน้ำลาย และเสมหะ ทำให้เกิดอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง ในช่วงแรกผู้ที่ติดเชื้อจะมีอาการคล้ายกับไข้หวัดใหญ่ เช่น มีไข้สูงกว่า 38 องศาเซลเซียส หรือมีอาการติดเชื้อที่ปอดและทางเดินหายใจ เช่น ไอแห้ง หรือหายใจลำบาก อัตราการเสียชีวิตสูงถึง 9.6% สำหรับประเทศไทยควบคุมและป้องกันการแพร่ระบาดของโรคซาร์ส โดยกักกันและแยกผู้ป่วยที่สงสัยที่เดินทางมาจากประเทศซึ่งมีการแพร่ระบาด รวมทั้งเตรียมความพร้อมในโรงพยาบาล เช่น การแยกผู้ป่วยที่สงสัย พร้อมทั้งให้ความรู้แก่บุคลากรทางการแพทย์ในการป้องกันตนเอง
Advertisement
Advertisement
พ.ศ. 2546 เกิดจากระบาดของเชื้อไวรัส H5N1 หรือไข้หวัดนก (Avian Influenza) ซึ่ง เกิดจากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ ซึ่งส่งผลกระทบต่อนกและสัตว์ปีก เช่น เป็ดหรือไก่ โดยปกติแล้วเชื้อไวรัสเหล่านี้จะไม่ติดต่อในมนุษย์ แต่เกลับพบการติดต่อจากสัตว์สู่คนครั้งแรก โดยผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่จะติดจากการสัมผัสใกล้ชิดกับนกและสัตว์ปีกที่ติดเชื้อ ทั้งที่ยังมีชีวิตอยู่หรือที่ตายแล้ว รวมทั้งการสัมผัสกับมูลของสัตว์เหล่านี้ด้วย อาการของโรค คือ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ อ่อนล้า เจ็บคอ ไอ มีไข้ น้ำมูกไหล ท้องเสียหรืออาเจียน ปวดศีรษะ หอบ สำหรับประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่ได้เผชิญกับการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดนก ในครั้งนั้นเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ถูกทางการให้กำจัดไก่ เพื่อป้องกันการแพร่ระบาด ในส่วนของรัฐบาลสมัย ดร.ทักษิณ ชินวัตร เป็นนายกรัฐมนตรี ได้สร้างความมั่นใจให้แก่ประชาชนในการบริโภคไก่ โดยประกาศว่า ถ้าประชาชนรับประทานไก่สุก ไข่สุกแล้วเสียชีวิต จะมอบเงินให้รายละ 3 ล้านบาท พร้อมทั้งจัดงานมหกรรมกินไก่กินไข่ปลอดภัย 100 เปอร์เซ็นต์ ทั้งนี้ ภาวะความตึงเครียดของการแพร่ระบาดเกิดขึ้นประมาณ 2 ปี ก่อนที่สถานการณ์จะคลี่คลายลง
Advertisement
Advertisement
พ.ศ. 2552 เกิดโรคระบาดใหม่ ศูนย์กลางการระบาดเบื้องต้นอยู่ในประเทศเม็กซิโก จากนั้นก็ระบาดไปทั่วโลก ในช่วงแรกถูกเรียกว่า "ไข้หวัดหมู" (Swine Flu) โดยสันนิษฐานว่าหมูเป็นพาหะของโรค จึงทำให้หมูทั่วโลกจำนวนมากถูกกำจัดทิ้ง ต่อมามีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า “ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009” (H1N1 Influenza) เพราะต่อมาได้มีการพิสูจน์แล้วว่า หมูไม่ได้เป็นพาหะของโรค แต่เป็นเพียงไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลที่ระบาดทั่วโลกทุกปี สำหรับเหตุการณ์ในครั้งนั้นทำให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และทวีปแอฟริกา ในปัจจุบันผู้คนมีความเข้าใจเกี่ยวกับตัวโรคมากขึ้นว่าเป็นเพียงไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์หนึ่ง ซึ่งสามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีนนะคะ
พ.ศ. 2555 เกิดการระบาดของโรคเมอร์ส (MERS) หรือกลุ่มอาการโรคทางเดินหายใจตะวันออกกลาง ซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัสโคโรนา สันนิษฐานว่า แหล่งกำเนิดของโรคมาจากอูฐ โดยมีศูนย์กลางการแพร่ระบาดอยู่ในแถบตะวันออกกลาง ซึ่งเชื้อไวรัสดังกล่าวก่อให้เกิดโรคในระบบทางเดินหายใจ มีไข้ ไอ หายใจถี่ติดขัด หลายรายจะมีอาการรุนแรงเป็นโรคปอดอักเสบ และบางรายมีอาการของระบบทางเดินอาหาร เนื่องจากเป็นโรคอุบัติใหม่ ยังไม่มียารักษา จึงทำได้เพียงให้การรักษาตามอาการ และการรักษาแบบประคับประคอง
Advertisement
Advertisement
// เครดิตภาพประกอบ (ฟรี) จาก Canva Application : คำค้น Medicine //
พ.ศ. 2556 เกิดการระบาดของไข้เลือดออกอีโบลา (EBOLA) เกิดจากเชื้อไวรัสอีโบลา ซึ่งเป็นโรคติดต่อที่มีความรุนแรงที่แพร่ระบาดอย่างหนักในพื้นทวีปแอฟริกา ลักษณะอาการอยู่ในกลุ่มไข้เลือกออก หากได้รับเชื้ออาการอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ ในปัจจุบันยังไม่พบเชื้อไวรัสนี้ในประเทศไทย แต่ก็มีการเฝ้าระวังนักท่องเที่ยวและนักเดินทางที่มาจากแถบตะวันออกกลาง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการระบาดในประเทศไทย
พ.ศ. 2555 2557 และ 2559 เกิดการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสซิกา (ZIKA Fever) ซึ่งมียุงเป็นพาหะนำโรค โดยระบาดในหลายพื้นที่ทั่วโลก อาการของโรคคือ มีไข้ ออกผื่น ปวดข้อ ข้อบวม ปวดหลัง ตาแดง และมีอาการอื่น ๆ เช่น อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ ต่อมน้ำเหลืองโต อุจจาระร่วง ที่สำคัญคือ สามารถแพร่เชื้อจากมารดาสู่ทารกในครรภ์ได้ โดยจะทำให้ทารกที่คลอดออกมามีกระโหลกศีรษะเล็ก สมองเล็ก และเกิดอาการแทรกซ้อนต่าง ๆ จนเสียชีวิต ในประเทศไทยไม่พบการแพร่ระบาดของโรคนี้ แต่เพื่อเป็นการป้องกันการแพร่ระบาด กระทรวงสาธารณสุขจึงขอความร่วมมือประชาชนให้ร่วมกันกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ลูกน้ำยุงลาย เพื่อตัดวงจรของยุงลายซึ่งเป็นพาหะของโรค ซึ่งสามารถป้องกันได้ทั้งไข้เลือดออกและโรคติดเชื้อไวรัสซิกา และให้คำแนะนำหญิงตั้งครรภ์ในการป้องกันไม่ให้ยุงกัดตลอดการตั้งครรภ์ ตรวจครรภ์ตามแพทย์นัด และหากมีอาการป่วยให้รีบปรึกษาแพทย์
พ.ศ. 2562 เกิดการระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโควิด-19 (COVID-19) โดยปลายเดือนธันวาคม 2562 รัฐบาลจีนประกาศการค้นพบการติดเชื้อไวรัสสายพันธุ์ใหม่ ซึ่งเกิดการระบาดครั้งแรกที่เมืองอู่ฮั่น ประเทศจีน ในการนี้ รัฐบาลจีนจึงประกาศปิดเมือง ปิดการเข้าออกพื้นที่ศูนย์กลางการแพร่ระบาด โดยอาการของผู้ป่วยจะมีอาการปอดอักเสบ โดยผู้ที่มีสุขภาพร่างกายไม่แข็งแรง และผู้สูงอายุมีโอกาสเสียชีวิตเมื่อได้รับเชื้อไวรัสโควิด-19 ต่อมาภายหลังการแพร่ระบาดได้ประมาณ 3 เดือน ประเทศจีนประกาศว่า จุดสูงสุดของการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในประเทศจีนได้สิ้นสุดลงแล้ว เพราะจำนวนผู้ป่วยรายใหม่ลดลงอย่างต่อเนื่อง และสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคในภาพรวมทรงตัวอยู่ในระดับต่ำ ในขณะที่สถานการณ์แพร่ระบาดรุนแรงเกิดขึ้นในหลายประเทศทั่วโลก ณ วันที่ 23 มีนาคม 2563 มีผู้ป่วยสะสม 339,259 ราย และผู้เสียชีวิต 14,706 ราย สำหรับประเทศไทยมีผู้เสียชีวิต 1 ราย มีจำนวนผู้ป่วยสะสม 721 ราย และมีผู้ที่ต้องเฝ้าระวังกว่า 10,955 ราย
// ขอบพระคุณภาพประกอบจากgisanddata.maps.arcgis.com //
จากสถานการณ์ระบาดของโรคต่าง ๆ ในช่วงศตวรรษที่ 21 มีจำนวนผู้ติดเชื้อ และจำนวนผู้เสียชีวิตดังนี้ค่ะ
// ภาพประกอบโดยผู้เขียน //
เมื่อเปรียบเทียบกับการแพร่ระบาดของโรคต่าง ๆ ที่ผ่านมาในช่วงต้นศตวรรษที่ 21 จนถึงปัจจุบัน น่าจะทำให้หลาย ๆ คนคลายความวิตกกังวลลงได้บ้างนะคะ เพราะโลกเราเคยผ่านการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009ที่หนักหนากว่านี้มาแล้ว ดังนั้น ขอแนะนำให้ใช้ชีวิตอย่างตระหนักไม่ตระหนก และดูแลสุขภาพร่างกายของตนเองให้แข็งแรงอยู่เสมอ ใช้ชีวิตให้เป็นปกติแต่ไม่ประมาท และปฏิบัติตนตามคำแนะนำของหน่วยงานราชการ คือ "อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ" ... เราจะผ่านวิกฤติโควิด-19 ไปด้วยกันค่ะ
อ่านบทความที่เกี่ยวข้อง :
- การเฝ้าระวังเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (โรคปอดอักเสบรุนแรงจากไวรัส)
- เคล็ดลับการป้องกันเชื้อไวรัสโคโรน่า
- สถานการณ์แพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด 19
- ประโยชน์ของเจลล้างมือแอลกอฮอล์ และวิธีการเลือกซื้อ
- การป้องกันไวรัสโคโรน่า หรือ COVID-19 เมื่อต้องเดินทางโดยรถสาธารณะ
- รีวิว : DIY หน้ากากอนามัย
- ข้าราชการป่วยเพราะ “โควิด-19“ ลาป่วยได้ โดยไม่นับเป็นวันลา
- หน้ากากอนามัย ไม่ใส่ยิ่งเสี่ยง
- ศูนย์แถลงข่าวรัฐบาล ไวรัสสายพันธุ์ใหม่ (COVID-19)
- แหล่งเรียนรู้ด้านสุขอนามัยบนโลกออนไลน์
- อัพเดทสถานการณ์ "ผีน้อยเกาหลี" หนีการกักกันโรค
- ล้างมือเพื่อสุขอนามัย ห่างไกลโควิด-19
- ยกเลิกงานสงกรานต์ 2020 ลดความเสี่ยงโควิด-19
- รู้ไว้ต้องระวัง 10 สิ่งของที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อโควิด-19
- 7 กิจกรรมหรรษา และแนวทางท่องเที่ยววันสงกรานต์ 2563
- ถอดบทเรียนความสำเร็จ การควบคุมเชื้อไวรัสโควิด-19 จากจีน
- 5 เรื่องเข้าใจผิดเกี่ยวกับโควิด-19
- เดินทางมาจาก “เขตติดโรคติดต่ออันตราย” ต้องทำอย่างไร ??
- โรงพยาบาลตรวจ โควิด-19 ฟรี! (สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยง)
- 7 แอปพลิเคชันทำงานที่บ้าน รู้ไว้ใช้งานช่วงวิกฤติโควิด-19
- สงกรานต์ไม่หยุด!! นัยยะสำคัญที่ต้องรู้ แล้วสู้ไปด้วยกัน
- 5 กิจกรรมช่วงกักตัว พักกาย พักใจ สู้ภัยโควิด-19
- วิธีทิ้งหน้ากากอนามัย ไม่ให้เชื้อโรคแพร่กระจาย
- วิธีการทำความสะอาดสมาร์ทโฟน ป้องกัน COVID-19 ทำเองได้ง่าย ๆ
// เครดิตภาพประกอบฟรี จาก Canva Application //
ความคิดเห็น