สวัสดีค่ะ เรากลับมาแล้ว คราวนี้เราก็มาพร้อมเรื่องน่าสนใจเหมือนเดิมค่ะ หากทุกคนยังจำบทความก่อนหน้าของเราได้ที่พูดถึงซีรีส์เรื่องหนึ่ง ซึ่งพระเอกป่วยเป็นโรคลืมใบหน้าคน วันนี้เราก็จะมาเจาะลึกถึงโรคประหลาดนี้กันค่ะ โดยปกติแล้วเนี่ยเวลาเรารู้จักใคร หรือเจอหน้าใครสักสองสามครั้งก็จำได้แล้วใช่ไหมคะถึงแม้ว่าจะไม่รู้จักชื่อกันก็ตาม อย่างน้อยเราก็ต้องมีความรู้สึกว่า"เอ๊ะ! คนนี้หน้าคุ้นจังเลย" หรือไม่ก็ "หน้าคนนี้เหมือนกับคนนั้นเลย" บลาๆ บางคนก็จำหน้าคนได้เก่งมากแม้ว่าจะเห็นแค่ครั้งเดียว บางคนก็ต้องใช้เวลาหน่อยในการจดจำ อย่างเช่นเราเวลาที่ดูนักร้องเกาหลีที่มีสมาชิกเยอะๆ ครั้งแรกก็จะรู้สึกว่าทำไมหน้าคล้ายกันไปหมดเลย แต่พอดูไปสองสามครั้งก็จะเริ่มแยกได้และจดจำแต่ละคนได้ในที่สุด เนื่องจากว่าแต่ละคนนั้นมีเครื่องหน้าเป็นเอกลักษณ์อยู่แล้ว ทั้งหมดนี้เป็นเรื่องปกติใช่ไหมล่ะคะ...แต่ไม่ใช่สำหรับผู้ป้วยโรค "โพรโซแพ็กโนเซีย" (Prosopagnosia) หรือ “โรคลืมใบหน้า” ค่ะ โรค Prosopagnosia คืออะไร? Prosopagnosia หรือ Face Blindness มาจากภาษากรีกสองคำนั่นคือ prosopon = หน้า และ agnosia = ไม่รู้ โรคลืมใบหน้าคือความบกพร่องของสมองในด้านการประมวลผลและแปลความหมายภาพใบหน้าที่ตาเรามองเห็น เป็นภาวะสูญเสียการจดจำใบหน้าอย่างสมบูรณ์ ถึงแม้ว่าจะมองเห็นทุกสิ่งได้ปกติเหมือนเดิมแต่เมื่อเวลามองหน้าคนจะกลายเป็นภาพปริศนา ทำให้ไม่สามารถแยกแยะหรือระบุตัวตนคนอื่นๆ ได้ถูกต้องชัดเจนจากการมองหน้าเพียงอย่างเดียว ซึ่งอาการนี้จะส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก เนื่องจากต้องสร้างระบบจดจำคนใหม่ทั้งหมดในแบบของตัวเอง โดยอาศัยการจดจำลักษณะเฉพาะตัวของแต่ละคนแทน เช่น น้ำเสียง รูปร่าง ท่าทาง ทรงผม และการแต่งตัว โรคลืมใบหน้าบางครั้งก็เกิดขึ้นพร้อมกับความผิดปกติอย่างอื่นที่เกี่ยวข้องกับเขตสมองที่อยู่ใกล้ๆกับเขตรับรู้ใบหน้าในสมอง ตัวอย่างเช่น การสูญเสียการมองเห็นทางด้านซ้าย ความบกพร่องในการรับรู้สี การสูญเสียความคุ้นเคยในสิ่งแวดล้อม และความยากลำบากในการใช้จุดสังเกตในภูมิประเทศ ผู้ป่วยโรคลืมใบหน้าจะมองเห็นความผิดแปลกบางอย่างเกิดขึ้นบนใบหน้าคนอื่นๆ รวมถึงใบหน้าของตัวเองด้วยเมื่อส่องกระจก เพราะตำแหน่งของตา จมูก และปาก ต่างสลับที่ไปหมด หรือไม่ผู้ป่วยก็จะมองเห็นเพียงแค่ใบหน้าโล่งๆไม่มีอวัยวะ หรือเป็นภาพพร่าเลือนมองไม่ชัดเจน โรคลืมใบหน้ามีกี่ประเภท? 1. แบบวิสัญชาน คือ กรณีที่ภาวะลืมใบหน้าเกิดขึ้นภายหลัง และมีผลต่อกระบวนการประมวลผลในเบื้องต้นของระบบการรับรู้ใบหน้าในสมอง ผู้ป่วยที่มีภาวะนี้จะไม่สามารถตัดสินความเหมือนความต่างได้ อีกทั้งยังไม่สามารถที่จะจำทั้งใบหน้าที่คุ้นเคยและไม่คุ้นเคยได้ ผู้ป่วยอาจจะสามารถรู้จำบุคคลต่างๆ ได้จากสิ่งอื่นๆ เช่นเสื้อผ้า ทรงผม หรือเสียง 2. แบบสัมพันธ์ คือ กรณีภาวะลืมใบหน้าเกิดขึ้นภายหลัง และไม่ทำลายระบบการประมวลผลแต่ก่อความเสียหายกับกระบวนการรับรู้ใบหน้าเบื้องต้น กับข้อมูลต่างๆ ที่เรามีเกี่ยวข้องกับบุคคลนั้น ผู้ป่วยที่มีภาวะนี้อาจสามารถบอกได้ว่า รูปภาพใบหน้าต่างๆ นั้นเหมือนกันหรือต่างกัน และสามารถเดาวัยและเพศของใบหน้านั้น แต่อาจไม่สามารถระบุตัวบุคคลหรือรายละเอียดเกี่ยวกับบุคคลนั้นได้ เช่น ชื่อ อาชีพ หรือว่าพบกันครั้งสุดท้ายเมื่อไร ในปัจจุบันแม้ว่าทางการแพทย์และประสาทจิตวิทยาจะพยายามค้นหาหนทางรักษาโรคนี้ แต่ก็ยังไม่มีใครพบวิธีรักษาโรคให้หายขาด ส่วนหนึ่งเป็นเพราะความเสียหายที่เกิดขึ้นกับส่วนสมอง ซึ่งไม่สามารถฟื้นฟูให้กลับมาเป็นปกติได้อีก ดูแล้วก็น่าเศร้าใช่ไหมคะ เมื่อวันนึงเราต้องพบว่าตัวเองไม่สามารถจดจำใบหน้าใครได้เลย แม้กระทั่งคนใกล้ชิดหรือตัวเอง แต่โชคดีที่โรคนี้ไม่ใช่โรคที่พบได้บ่อยหรือเกิดขึ้นได้ทั่วไปค่ะ เป็นเคสที่เกิดได้ยาก เพราะฉะนั้นไม่ต้องกังวลใจไปค่ะ สำหรับวันนี้เราขอจบบทความไว้เพียงเท่านี้ แล้วพบกันใหม่ในตอนหน้านะคะ บ๊ายบาย :) ขอขอบคุณที่มาของข้อมูลประกอบเนื้อหา https://th.wikipedia.org/wiki/ภาวะไม่รู้ใบหน้า